Luka 18

18
Sürekli Dua
1-2İsa öğrencilerine, hiç usanmadan, her zaman dua etmeleri gerektiğini belirten şu benzetmeyi anlattı: “Kentin birinde Tanrı'dan korkmayan, insana saygı duymayan bir yargıç vardı. 3Yine o kentte bir dul kadın vardı. Yargıca sürekli gidip, ‘Davacı olduğum kişiden hakkımı al’ diyordu.
4-5“Yargıç bir süre ilgisiz kaldı. Ama sonunda kendi kendine, ‘Ben her ne kadar Tanrı'dan korkmaz, insana saygı duymazsam da, bu dul kadın beni rahatsız ettiği için hakkını alacağım. Yoksa sürekli gelip beni canımdan bezdirecek’ dedi.”
6Rab şöyle devam etti: “Adaletsiz yargıcın ne söylediğini duydunuz. 7Tanrı da, gece gündüz kendisine yakaran seçilmişlerinin hakkını almayacak mı? Onları çok bekletecek mi? 8Size şunu söyleyeyim, onların hakkını tez alacaktır. Ama İnsanoğlu geldiği zaman acaba yeryüzünde iman bulacak mı?”
Ferisi ve Vergi Görevlisi
9-10Kendi doğruluklarına güvenip başkalarına tepeden bakan bazı kişilere İsa şu benzetmeyi anlattı: “Biri Ferisi, öbürü vergi görevlisi iki kişi dua etmek üzere tapınağa çıktı. 11Ferisi ayakta kendi kendine şöyle dua etti: ‘Tanrım, öbür insanlara –soygunculara, hak yiyenlere, zina edenlere– ya da şu vergi görevlisine benzemediğim için sana şükrederim. 12Haftada iki gün oruç tutuyor, bütün kazancımın ondalığını veriyorum.’
13“Vergi görevlisi ise uzakta durdu, gözlerini göğe kaldırmak bile istemiyordu, ancak göğsünü döverek, ‘Tanrım, ben günahkâra merhamet et’ diyordu.
14 “Size şunu söyleyeyim, Ferisi değil, bu adam aklanmış olarak evine döndü. Çünkü kendini yücelten herkes alçaltılacak, kendini alçaltan ise yüceltilecektir.”
İsa Küçük Çocukları Kutsuyor
(Mat.19:13-15; Mar.10:13-16)
15Bazıları bebekleri bile İsa'ya getiriyor, onlara dokunmasını istiyorlardı. Bunu gören öğrenciler onları azarladılar. 16Ama İsa çocukları yanına çağırarak, “Bırakın, çocuklar bana gelsin, onlara engel olmayın!” dedi. “Çünkü Tanrı'nın Egemenliği böylelerinindir. 17Size doğrusunu söyleyeyim, Tanrı'nın Egemenliği'ni bir çocuk gibi kabul etmeyen, bu egemenliğe asla giremez.”
Zenginlik ve Sonsuz Yaşam
(Mat.19:16-30; Mar.10:17-31)
18İleri gelenlerden biri İsa'ya, “İyi öğretmenim, sonsuz yaşama kavuşmak için ne yapmalıyım?” diye sordu.
19İsa, “Bana neden iyi diyorsun?” dedi. “İyi olan yalnız biri var, O da Tanrı'dır. 20 O'nun buyruklarını biliyorsun: ‘Zina etmeyeceksin, adam öldürmeyeceksin, çalmayacaksın, yalan yere tanıklık etmeyeceksin, annene babana saygı göstereceksin.’ ”
21“Bunların hepsini gençliğimden beri yerine getiriyorum” dedi adam.
22İsa bunu duyunca ona, “Hâlâ bir eksiğin var” dedi. “Neyin varsa hepsini sat, parasını yoksullara dağıt; böylece göklerde hazinen olur. Sonra gel, beni izle.”
23Adam bu sözleri duyunca çok üzüldü. Çünkü son derece zengindi. 24Onun üzüntüsünü gören İsa, “Varlıklı kişilerin Tanrı Egemenliği'ne girmesi ne kadar güç!” dedi. 25“Nitekim devenin iğne deliğinden geçmesi, zenginin Tanrı Egemenliği'ne girmesinden daha kolaydır.”
26Bunu işitenler, “Öyleyse kim kurtulabilir?” dediler.
27İsa, “İnsanlar için imkânsız olan, Tanrı için mümkündür” dedi.
28Petrus, “Bak, biz her şeyimizi bırakıp senin ardından geldik” dedi.
29-30İsa onlara şöyle dedi: “Size doğrusunu söyleyeyim, Tanrı'nın Egemenliği uğruna evini, karısını, kardeşlerini, annesiyle babasını ya da çocuklarını bırakıp da bu çağda bunların kat kat fazlasına ve gelecek çağda sonsuz yaşama kavuşmayacak hiç kimse yoktur.”
İsa Ölüp Dirileceğini Üçüncü Kez Bildiriyor
(Mat.20:17-19; Mar.10:32-34)
31İsa, Onikiler'i bir yana çekip onlara şöyle dedi: “Şimdi Yeruşalim'e gidiyoruz. Peygamberlerin İnsanoğlu'yla ilgili yazdıklarının tümü yerine gelecektir. 32-33O, öteki uluslara teslim edilecek. O'nunla alay edecek, O'na hakaret edecekler; üzerine tükürecek ve O'nu kamçılayıp öldürecekler. Ne var ki O, üçüncü gün dirilecek.”
34Öğrenciler bu sözlerden hiçbir şey anlamadılar. Bu sözlerin anlamı onlardan gizlenmişti, anlatılanları kavrayamıyorlardı.
Bir Körün Gözleri Açılıyor
(Mat.20:29-34; Mar.10:46-52)
35İsa Eriha'ya yaklaşırken kör bir adam yol kenarında oturmuş dileniyordu. 36Adam oradan geçen kalabalığı duyunca, “Ne oluyor?” diye sordu.
37Ona, “Nasıralı İsa geçiyor” dediler.
38O da, “Ey Davut Oğlu İsa, halime acı!” diye bağırdı. 39Önden gidenler onu azarlayarak susturmak istedilerse de o, “Ey Davut Oğlu, halime acı!” diyerek daha çok bağırdı.
40-41İsa durup adamın kendisine getirilmesini buyurdu. Adam yaklaşınca İsa, “Senin için ne yapmamı istiyorsun?” diye sordu.
O da, “Ya Rab, gözlerim görsün” dedi.
42İsa, “Gözlerin görsün” dedi. “İmanın seni kurtardı.” 43Adam o anda yeniden görmeye başladı ve Tanrı'yı yücelterek İsa'nın ardından gitti. Bunu gören bütün halk Tanrı'ya övgüler sundu.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

18:3 dul kadın Hakkını savunacak bir ailesi olmadığı için aciz ve savunmasızdı. Tek umudu, ısrar ettiği takdirde adaletin yerine gelebilme ihtimaliydi.
18:7 Tanrı, yorulup pes edene dek rahatsız edilmesi gereken adaletsiz yargıç gibi değildir; sıkıntı çeken imanlıların dualarını mutlaka yanıtlar.
18:8 iman bulacak mı? Duayla ve sadakatle imanını sürdürenler kastediliyor (bkz. Mat.24:12-13). Mesih, ruhsal çöküşün ve en ş iddetli baskıların görüleceği büyük sıkıntı döneminde gayretle dua etmenin gerekliliğini vurgular.
18:9-10 dua etmek üzere Dua zamanları sabah ve akşam sunularına göre düzenlenmişti.Ayrıca insanlar özel olarak dua etmek üzere tapınağa istedikleri zaman gidebilirdi (bkz. Bilgi Kutusu: Dua, s.1501). vergi görevlisi Bkz. Mar.2:14’e ait not.
18:12 haftada iki gün oruç tutuyor Bkz. Makale: Oruç, s. 1030. bütün kazancımın ondalığını Ferisiler’in çoğu gibi sadece kazancının değil, elde ettiği tüm gelirin ondalığını veriyordu.
18:13 merhamet et Buradaki ifade Grekçe’de ‘gazap yatıştırma’ (bkz. 1Yu.2:2’ye ait not) anlamında kullanılır. Vergi görevlisi günahlarının bağışlanması için yaptığı iyilikleri öne sürmüyor, yalnız Tanrı’ya merhamet etmesi için yalvarıyordu (krş. Yu.6:28’e ait not).
18:14 aklanmış olarak Tanrı, adamın iyi biri olduğu için değil (Luk.11:9), kendi merhameti sayesinde (bkz. Rom.1:17 ve ilgili not) aklandığını bildirir.
18:17 bir çocuk gibi Bkz. Mat.18:2-3; Mar.10:14-15 ve ilgili notlar; krş. 1Pe.2:2.
18:18 sonsuz yaşama Bkz. Mat.19:16’ya ait not.
18:20 buyruklarını biliyorsun Bkz. Çık.20:1-17 ve ilgili notlar.
18:24 Tanrı Egemenliği’ne Bkz. Bilgi Kutusu: Tanrı’nın Egemenliği, s. 1383.
18:18-27 Bkz. Mar.10:17-27’ye ait notlar.
18:29-30 bu çağda... gelecek çağda Bkz. Mar.10:29-30 ve ilgili not.
18:31 Peygamberlerin... yazdıklarının tümü Bkz. Luk.9:22,Luk.9:45; Luk.17:25’e ait notlar. Mesih’in ölümü yüzyıllar önce bildirilmişti (bkz. örn. Luk.24:25-27; Mez.22’ye ait not; ayrıca bkz. Yşa.52:13-53:12’ye ait not; Zek.Yşa.13:7 ve Mat.26:24,Mat.26:31,Mat.26:54). İnsanoğlu Bkz. Makale: İsa Mesih Kimdir?, s. 1373.
18:35-36 Eriha’ya yaklaşırken Bkz. Mar.10:46’ya ait not. kör biradam Bartimay (Mar.10:46; bkz. Mat.20:30’a ait not).
18:38-39 Davut Oğlu Bkz. Mat.1:1-2 ve ilgili not.
18:42 İmanın Bkz. Luk.17:19’a ait not.
18:43 Tanrı’yı yücelterek... Tanrı’ya övgüler sundu Bkz. Luk.1:64 ve ilgili not.

Videolar

Luka Girişi

Kitabın Amacı: Luka, daha kitabın başında amacının, İsa'nın yaşamını doğru ve ayrıntılı bir biçimde anlatmak olduğunu açıkça ortaya koyuyor (1:1-4). Luka, Elçilerin İşleri Kitabı'nda da Müjde'nin o çağda bilinen dünyanın merkezi durumundaki Roma'ya kadar nasıl yayıldığını anlatır. O devirde yazarların, yapıtlarını ileri gelen kişilere adamaları bir gelenek haline gelmişti. Nitekim Luka da her iki kitabı, adı Teofilos -«Tanrı'yı seven» anlamında- olan bir kişiye hitaben kaleme almıştır. Kuşkusuz Luka bu adamın kişiliğinde geniş bir kitleye seslenmeyi amaçlamıştır.

Kitabın İçeriği: Kitap, «Rab'bin yolunu hazırlamaya» gelen Vaftizci Yahya'nın1 ve İsa'nın doğumuna ilişkin bilgileri vererek başlıyor. Bundan sonra İsa'nın Müjde'yi duyurduğu, öğretisini yayıp mucizeler yaptığı döneme geçiyor. Daha sonra İsa'nın, giderek artan baskılara rağmen Yeruşalim'e, bile bile ölüme gidişi anlatılıyor. Bunu, İsa'nın dirilişi ve göğe alınışını anlatan bölümler izliyor.

Luka, peygamberlik sözlerini yerine getiren Tanrı'nın, bir kurtarıcı göndermekle insanlık tarihini nasıl yönlendirdiğini vurgular2. Tanrı'nın bu etkinliği, meleklerin gönderilmesi olayında3; Tanrı'nın gökten seslenişinde4; ve özellikle birçok inanlının Kutsal Ruh'la dolması olayında5 açıkça görülüyor. Tanrı'nın gücü, İsa'nın yaptığı mucizelerde de gözle görülür bir şekilde etkindi6. On altı ayrı olayda, belirli hastalıklara yakalanmış kişilerin mucizevi şekilde iyileştirildiğinden söz ediliyor. Bunun yanısıra, İsa'nın bir arada bulunan çok sayıda hastayı iyileştirdiği, kitabın beş ayrı yerinde belirtiliyor.

Luka'nın yaklaşık yüzde kırkı İsa'nın öğretisinden oluşuyor. İsa öğretisinde birçok benzetme kullandı; Luka'da 26 benzetme var. Bunların 16'sı İncil'in öbür kısımlarında yer almaz. İsa'nın bütün öğretisini kısaca özetlemek oldukça güçtür. Şu kadarını söyleyelim ki, İsa Tanrı'nın Egemenliği'ni duyuruyor7. Sözü edilen egemenlik, değer yargıları yönünden tümüyle farklı, insanın yüreğinde etkin olan tanrısal egemenliktir8. İsa'nın kendisi, egemenliği günden güne büyüyen, ikinci gelişinde de bu egemenliği tümüyle gerçekleşecek olan Kral olarak çıkar karşımıza9.

Kitapta bireye iletilmek istenen bildiri, günahların bağışlanmasıyla gerçekleşen kurtuluş müjdesidir10. Dünya malına kökten değişik bir yaklaşım içinde olan İsa11, bu müjdeyle özellikle yoksullara, hastalara ve ezilmişlere sesleniyor12. Bildirisinin o çağda hor görülen kadınlara ve Yahudi olmayan uluslara da yönelik olduğunu vurguluyor13. Nitekim, «Kaybolmuş olanı arayıp kurtarmaya geldim» diyordu14. Ama kişinin kurtulmaya istekli olması gerekir. Bu nedenle önce Yahya, sonra İsa, daha sonra da İsa'nın öğrencileri insanları tövbeye çağırdılar15. İsa'yı izleyecek olanlar bütün varlıklarıyla adanmış birer öğrenci olmaya16 ve sürekli bir dua yaşamı sürmeye çağrılmışlardır17.

Ana Hatlar:

1:1-4 Giriş
1:5-2:52 Vaftizci Yahya ile İsa'nın doğum ve çocuklukları
3:1-20 Vaftizci Yahya'nın görevi
3:21-4:13 İsa'nın vaftiz olması ve denenmesi
4:14-9:50 İsa'nın Celile ve çevresindeki etkinlikleri
9:51-19:27 İsa Yeruşalim yolunda
19:28-22:46 İsa'nın Yeruşalim'deki son günleri
22:47-23:56 İsa'nın tutuklanması, yargılanması ve çarmıha gerilmesi
24:1-52 İsa'nın dirilmesi ve göğe yükselmesi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 24

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş