Luka 21

21
Dul Kadının Bağışı
(Mar.12:41-44)
1İsa başını kaldırdı ve bağış toplanan yerde bağışlarını bırakan zenginleri gördü. 2-3Yoksul bir dul kadının oraya iki bakır para[a] attığını görünce, “Size gerçeği söyleyeyim” dedi, “Bu yoksul dul kadın herkesten daha çok verdi. 4Çünkü bunların hepsi kutuya, zenginliklerinden artanı attılar. Bu kadın ise yoksulluğuna karşın, geçinmek için elinde ne varsa hepsini verdi.”
Sonun Belirtileri
(Mat.24:1-35; Mar.13:1-31)
5-6Bazı kişiler tapınağın nasıl güzel taşlar ve adaklarla süslenmiş olduğundan söz edince İsa, “Burada gördüklerinize gelince, öyle günler gelecek ki, taş üstünde taş kalmayacak, hepsi yıkılacak!” dedi.
7Onlar da, “Peki, öğretmenimiz, bu dediklerin ne zaman olacak? Bunların gerçekleşmek üzere olduğunu gösteren belirti ne olacak?” diye sordular.
8İsa, “Sakın sizi saptırmasınlar” dedi. “Birçokları, ‘Ben O'yum’ ve ‘Zaman yaklaştı’ diyerek benim adımla gelecekler. Onların ardından gitmeyin. 9Savaş ve isyan haberleri duyunca telaşlanmayın. Önce bunların olması gerek, ama son hemen gelmeyecek.”
10Sonra onlara şöyle dedi: “Ulus ulusa, devlet devlete savaş açacak. 11Şiddetli depremler, yer yer kıtlıklar ve salgın hastalıklar, korkunç olaylar ve gökte olağanüstü belirtiler olacak.
12“Ama bütün bu olaylardan önce sizi yakalayıp zulmedecekler. Sizi havralara teslim edecek, zindanlara atacaklar. Benim adımdan ötürü kralların, valilerin önüne çıkarılacaksınız. 13Bu size tanıklık etme fırsatı olacak. 14 Buna göre kendinizi nasıl savunacağınızı önceden düşünmemekte kararlı olun. 15Çünkü ben size öyle bir konuşma yeteneği, öyle bir bilgelik vereceğim ki, size karşı çıkanların hiçbiri buna karşı direnemeyecek, bir şey diyemeyecek. 16Anne babanız, kardeşleriniz, akraba ve dostlarınız bile sizi ele verecek ve bazılarınızı öldürtecekler. 17Benim adımdan ötürü herkes sizden nefret edecek. 18Ne var ki, başınızdaki saçlardan bir tel bile yok olmayacaktır. 19Dayanmakla canlarınızı kazanacaksınız.
20“Yeruşalim'in ordular tarafından kuşatıldığını görünce bilin ki, kentin yıkılacağı zaman yaklaşmıştır. 21O zaman Yahudiye'de bulunanlar dağlara kaçsın, kentte olanlar dışarı çıksın, kırdakiler kente dönmesin. 22 Çünkü o günler, yazılmış olanların tümünün gerçekleşeceği ceza günleridir. 23O günlerde gebe olan, çocuk emziren kadınların vay haline! Çünkü ülke büyük sıkıntıya düşecek ve bu halk gazaba uğrayacaktır. 24Kılıçtan geçirilecek, tutsak olarak bütün uluslar arasına sürülecekler. Yeruşalim, öteki ulusların dönemleri tamamlanıncaya dek onların ayakları altında çiğnenecektir.
25 “Güneşte, ayda ve yıldızlarda belirtiler görülecek. Yeryüzünde uluslar denizin ve dalgaların uğultusundan şaşkına dönecek, dehşete düşecekler. 26Dünyanın üzerine gelecek felaketleri bekleyen insanlar korkudan bayılacak. Çünkü göksel güçler sarsılacak. 27 O zaman İnsanoğlu'nun bulut içinde büyük güç ve görkemle geldiğini görecekler. 28Bu olaylar gerçekleşmeye başlayınca doğrulun ve başlarınızı kaldırın. Çünkü kurtuluşunuz yakın demektir.”
29İsa onlara şu benzetmeyi anlattı: “İncir ağacına ya da herhangi bir ağaca bakın. 30Bunların yapraklandığını gördüğünüz zaman yaz mevsiminin yakın olduğunu kendiliğinizden anlarsınız. 31Aynı şekilde, bu olayların gerçekleştiğini gördüğünüzde bilin ki, Tanrı'nın Egemenliği yakındır. 32Size doğrusunu söyleyeyim, bütün bunlar olmadan, bu kuşak[b] ortadan kalkmayacak. 33Yer ve gök ortadan kalkacak, ama benim sözlerim asla ortadan kalkmayacaktır.
34-35“Kendinize dikkat edin! Yürekleriniz sefahat, sarhoşluk ve bu yaşamın kaygılarıyla ağırlaşmasın. O gün, üzerinize bir tuzak gibi aniden inmesin. Çünkü o gün bütün yeryüzünde yaşayan herkesin üzerine gelecektir. 36Her an uyanık kalın, gerçekleşmek üzere olan bütün bu olaylardan kurtulabilmek ve İnsanoğlu'nun önünde durabilmek için dua edin.”
37 İsa gündüz tapınakta öğretiyor, geceleri ise kentten dışarı çıkıp Zeytin Dağı'nda sabahlıyordu. 38Sabah erkenden bütün halk O'nu tapınakta dinlemek için O'na akın ediyordu.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

21:1 bağış toplanan yerde Bkz. Mar.12:41’e ait not.
21:2-4 bakır para Grekçesi, “iki lepton” (bkz. Birimler Cetveli). Bkz. Mar.12:42 ve 2Ko.8:12’ye ait notlar. Size gerçeği söyleyeyim Bkz. Mar.3:28-29’a ait not.
21:5-6 tapınağın nasıl... süslenmiş olduğundan Josefus burayı tanımlarken, “Altınla kaplanmamış olan her şey en saf beyazdı” demiştir (Josefus’un Savaşlar kitabı, 5.5.6). Hirodes tapınağı süslemek üzere altından üzüm asması bağışlamıştı; üzüm salkımları bir adam boyundaydı. taş üstünde taş kalmayacak Bkz. Mat.24:2.
21:9 son hemen gelmeyecek Çağın bitimi, yargı günü kastediliyor (bkz. Mat.24:3,Mat.24:6). Ancak 8-18. ayetlerde sıralanan olayların çoğu sadece çağın bitiminin belirtileri değildir, günümüzde de görülen olaylardır.
21:11 gökte... belirtiler Bkz. Luk.21:25; ayrıca bkz. Mar.13:24-25’e ait not.
21:12 Sizi havralara teslim edecek Havralar yalnızca ibadet ve öğretim yeri değil, toplum idaresinin yürütüldüğü ve yargılanmayı bekleyen suçluların tutuklu kaldığı yer olarak da kullanılırdı (bkz. Mat.10:17’ye ait not; krş. Mat.23:34).
21:15 hiçbiri buna karşı direnemeyecek Bkz. Elç.6:9-10.
21:18 Mesih uğruna ölenler ruhsal olarak bütünüyle korunacaklardır.
21:20 İsa’nın bu bildirisi İS 70 yılında Yeruşalim’in yıkılışıyla yerine gelmiştir (bkz. Luk.19:43 ve ilgili not). Bazı yorumculara göre bu ayetler Son Gün’de yaşanacak yargıyla ilgilidir.
21:21 dağlara kaçsın Bkz. Mat.24:15-16’ya ait not.
21:22 ceza günleridir Tanrı’nın cezayı öngören adaleti, insanın Tanrı’ya olan sadakatsizliğinin sonucudur (krş. Yşa.63:4; Yer.5:29; Hoş.9:7).
21:24 öteki ulusların dönemleri Yahudi olmayanlar Mesih’in ikinci gelişine kadar hem kurtuluş fırsatına sahip (bkz. Mat.24:14 ve ilgili not; Mar.13:10; krş. Luk.20:16; Rom.11:12-25 ve ilgili notlar) hem de Yeruşalim’e egemen olacak ve bu dönem, Tanrı’nın öteki uluslar için olan amacı yerine gelince sona erecektir.
21:27 Bkz. Mat.24:30 ve ilgili not.
21:28 başlarınızı kaldırın Sevinç, umut ve güvenle (krş. Mez.24:7).
21:29 İncir ağacına... bakın Krş. Mat.24:32-35; Mar.11:13-14 ve ilgili not; Mar.13:28-31.
21:32 Bazı yorumculara göre, Yeruşalim’in yıkılması hakkında bir önbildiridir. Bu olay yaklaşık kırk yıl sonra, İS 70’te yerine gelmiştir; bu durumda “kuşak” sözcüğü ‘bir ömür süresi’ anlamında kullanılmıştır. Bazı yorumculara göre ise, Mesih’in ikinci gelişinden de söz edilmektedir; bu durumda “kuşak” sözcüğü, “bütün bunlar” gerçekleşmeye başladığında yaşamakta olanlar anlamındadır.
21:34-35 O gün Mesih’in tekrar geleceği ve Tanrı’nın Egemenliği’nin tam anlamıyla gerçekleşeceği gün (krş. Luk.21:31). üzerinize bir tuzak gibi aniden inmesin İman etmemiş olanlar için böyle olacaktır (bkz. 1Se.5:1-3). Öncesinde bir takım sıradışı belirtiler görüleceğine göre ( 1Se.21:28,1Se.21:31), bu sözler Mesih’in ikinci gelişinin tamamen habersiz olacağı anlamına gelmez. bütün yeryüzünde Mesih’in ikinci gelişi tüm insanlığı etkileyecektir.
20:1-21:36 Bu konuşmalarda İsa, gerek Eski Antlaşma’da yer alan ayetler yoluyla gerekse benzetmeler yaparak karşıtlarına düşüncelerinin yanlış olduğunu gösterecek sorular sormuş ve aynı üslupla sorularını yanıtlamıştır.
21:5-36 Bkz. Mar.13:1-37’ye ait not.
21:37 gündüz Yeruşalim’e girişinden Fısıh Bayramı’na dek (pazardan perşembeye), yaşamının son haftasındaki günler boyunca. Zeytin Dağı Bkz. Luk.19:29-30’a ait notlar.

Videolar

Luka Girişi

Kitabın Amacı: Luka, daha kitabın başında amacının, İsa'nın yaşamını doğru ve ayrıntılı bir biçimde anlatmak olduğunu açıkça ortaya koyuyor (1:1-4). Luka, Elçilerin İşleri Kitabı'nda da Müjde'nin o çağda bilinen dünyanın merkezi durumundaki Roma'ya kadar nasıl yayıldığını anlatır. O devirde yazarların, yapıtlarını ileri gelen kişilere adamaları bir gelenek haline gelmişti. Nitekim Luka da her iki kitabı, adı Teofilos -«Tanrı'yı seven» anlamında- olan bir kişiye hitaben kaleme almıştır. Kuşkusuz Luka bu adamın kişiliğinde geniş bir kitleye seslenmeyi amaçlamıştır.

Kitabın İçeriği: Kitap, «Rab'bin yolunu hazırlamaya» gelen Vaftizci Yahya'nın1 ve İsa'nın doğumuna ilişkin bilgileri vererek başlıyor. Bundan sonra İsa'nın Müjde'yi duyurduğu, öğretisini yayıp mucizeler yaptığı döneme geçiyor. Daha sonra İsa'nın, giderek artan baskılara rağmen Yeruşalim'e, bile bile ölüme gidişi anlatılıyor. Bunu, İsa'nın dirilişi ve göğe alınışını anlatan bölümler izliyor.

Luka, peygamberlik sözlerini yerine getiren Tanrı'nın, bir kurtarıcı göndermekle insanlık tarihini nasıl yönlendirdiğini vurgular2. Tanrı'nın bu etkinliği, meleklerin gönderilmesi olayında3; Tanrı'nın gökten seslenişinde4; ve özellikle birçok inanlının Kutsal Ruh'la dolması olayında5 açıkça görülüyor. Tanrı'nın gücü, İsa'nın yaptığı mucizelerde de gözle görülür bir şekilde etkindi6. On altı ayrı olayda, belirli hastalıklara yakalanmış kişilerin mucizevi şekilde iyileştirildiğinden söz ediliyor. Bunun yanısıra, İsa'nın bir arada bulunan çok sayıda hastayı iyileştirdiği, kitabın beş ayrı yerinde belirtiliyor.

Luka'nın yaklaşık yüzde kırkı İsa'nın öğretisinden oluşuyor. İsa öğretisinde birçok benzetme kullandı; Luka'da 26 benzetme var. Bunların 16'sı İncil'in öbür kısımlarında yer almaz. İsa'nın bütün öğretisini kısaca özetlemek oldukça güçtür. Şu kadarını söyleyelim ki, İsa Tanrı'nın Egemenliği'ni duyuruyor7. Sözü edilen egemenlik, değer yargıları yönünden tümüyle farklı, insanın yüreğinde etkin olan tanrısal egemenliktir8. İsa'nın kendisi, egemenliği günden güne büyüyen, ikinci gelişinde de bu egemenliği tümüyle gerçekleşecek olan Kral olarak çıkar karşımıza9.

Kitapta bireye iletilmek istenen bildiri, günahların bağışlanmasıyla gerçekleşen kurtuluş müjdesidir10. Dünya malına kökten değişik bir yaklaşım içinde olan İsa11, bu müjdeyle özellikle yoksullara, hastalara ve ezilmişlere sesleniyor12. Bildirisinin o çağda hor görülen kadınlara ve Yahudi olmayan uluslara da yönelik olduğunu vurguluyor13. Nitekim, «Kaybolmuş olanı arayıp kurtarmaya geldim» diyordu14. Ama kişinin kurtulmaya istekli olması gerekir. Bu nedenle önce Yahya, sonra İsa, daha sonra da İsa'nın öğrencileri insanları tövbeye çağırdılar15. İsa'yı izleyecek olanlar bütün varlıklarıyla adanmış birer öğrenci olmaya16 ve sürekli bir dua yaşamı sürmeye çağrılmışlardır17.

Ana Hatlar:

1:1-4 Giriş
1:5-2:52 Vaftizci Yahya ile İsa'nın doğum ve çocuklukları
3:1-20 Vaftizci Yahya'nın görevi
3:21-4:13 İsa'nın vaftiz olması ve denenmesi
4:14-9:50 İsa'nın Celile ve çevresindeki etkinlikleri
9:51-19:27 İsa Yeruşalim yolunda
19:28-22:46 İsa'nın Yeruşalim'deki son günleri
22:47-23:56 İsa'nın tutuklanması, yargılanması ve çarmıha gerilmesi
24:1-52 İsa'nın dirilmesi ve göğe yükselmesi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 24

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş