Luka 3:1-2

3
Yahya Rab'bin Yolunu Hazırlıyor
(Mat.3:1-12; Mar.1:1-8; Yu.1:19-28)
1Sezar Tiberius'un egemenliğinin on beşinci yılıydı. Yahudiye'de Pontius Pilatus valilik yapıyordu. Celile'yi Hirodes, İtureya ve Trahonitis bölgesini Hirodes'in kardeşi Filipus, Avilini'yi Lisanias yönetiyordu. 2Hanan ile Kayafa başkâhinlik ediyorlardı. Bu sırada Tanrı çölde bulunan Zekeriya oğlu Yahya'ya seslendi.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

3:1 on beşinci yılıydı Kesin tarihle ilgili birkaç tahmin vardır, ancak kastedilen tarih için İS 25-26 yılları (Tiberius İS 11 yılından itibaren eyaletler üzerinde yetkiliydi) Mesih’in yaşamının kronolojisiyle en iyi uyuşan tarihtir. Adı geçen öbür hükümdarların adı, yalnızca genel olarak içinde bulunulan tarihsel dönemi belirtmek için anılır. Pontius Pilatus İS 26-36 yıllarında Yahuda valiliği yapan ve resmi konutu Akdeniz kıyısındaki Sezariye kentinde bulunan Romalı önder. Celile’yi Hirodes Büyük Hirodes ölümünden sonra (İÖ 4) krallığı, oğulları Arhelas, Hirodes Antipas ve Hirodes Filipus arasında bölüştürdü. HirodesAntipas, Celile ve Pereya bölgelerinin kralı oldu (bkz. Mat.14:1-2 ; Tablo: Hirodes Hanedanlığı, s.1381).
3:1-2 Bkz. Luk.2:1’e ait not.Antik çağda tarihçiler, aktardıkları olayı çoğunlukla olayın gerçekleştiği dönemdeki hükümdarın yönetiminin kaçıncı yılı olduğunu söyleyerek tarihlendirirlerdi.
3:2 Hanan ile Kayafa başkâhinlik ediyorlardı Hanan, İS 6’dan itibaren, Romalı yetkili Gratus tarafından İS 15 yılında görevden alınana dek başkâhindi. Onun ardından oğlu Elazar, damadı Kayafa ve dört oğlu daha başkâhinlik yaptı. Roma yönetimi Hanan’ı görevden almış olsa da, Yahudiler onun yetkisini kabul etmeye devam ettiği için Luka, Roma tarafından atanan başkâhin Kayafa ile birlikte onun da adını anar. Tanrı... seslendi Tıpkı Tanrı’nın sözünü bildirme yetkisini Tanrı’dan alan Eski Antlaşma peygamberleri gibi, Yahya da vaftiz yetkisini Tanrı’dan aldı (bkz. Yer.1:2; Hoş.1:1 ve ilgili notlar; ayrıca bkz. Yoe.1:1 ; Hez.1:3). çölde Bu sözcük her zaman kumlu, kurak bir yer anlamına gelmez; burada, ıssız ve yaban bir bölgeden söz etmek için kullanılmıştır.

Videolar

Luka Girişi

Kitabın Amacı: Luka, daha kitabın başında amacının, İsa'nın yaşamını doğru ve ayrıntılı bir biçimde anlatmak olduğunu açıkça ortaya koyuyor (1:1-4). Luka, Elçilerin İşleri Kitabı'nda da Müjde'nin o çağda bilinen dünyanın merkezi durumundaki Roma'ya kadar nasıl yayıldığını anlatır. O devirde yazarların, yapıtlarını ileri gelen kişilere adamaları bir gelenek haline gelmişti. Nitekim Luka da her iki kitabı, adı Teofilos -«Tanrı'yı seven» anlamında- olan bir kişiye hitaben kaleme almıştır. Kuşkusuz Luka bu adamın kişiliğinde geniş bir kitleye seslenmeyi amaçlamıştır.

Kitabın İçeriği: Kitap, «Rab'bin yolunu hazırlamaya» gelen Vaftizci Yahya'nın1 ve İsa'nın doğumuna ilişkin bilgileri vererek başlıyor. Bundan sonra İsa'nın Müjde'yi duyurduğu, öğretisini yayıp mucizeler yaptığı döneme geçiyor. Daha sonra İsa'nın, giderek artan baskılara rağmen Yeruşalim'e, bile bile ölüme gidişi anlatılıyor. Bunu, İsa'nın dirilişi ve göğe alınışını anlatan bölümler izliyor.

Luka, peygamberlik sözlerini yerine getiren Tanrı'nın, bir kurtarıcı göndermekle insanlık tarihini nasıl yönlendirdiğini vurgular2. Tanrı'nın bu etkinliği, meleklerin gönderilmesi olayında3; Tanrı'nın gökten seslenişinde4; ve özellikle birçok inanlının Kutsal Ruh'la dolması olayında5 açıkça görülüyor. Tanrı'nın gücü, İsa'nın yaptığı mucizelerde de gözle görülür bir şekilde etkindi6. On altı ayrı olayda, belirli hastalıklara yakalanmış kişilerin mucizevi şekilde iyileştirildiğinden söz ediliyor. Bunun yanısıra, İsa'nın bir arada bulunan çok sayıda hastayı iyileştirdiği, kitabın beş ayrı yerinde belirtiliyor.

Luka'nın yaklaşık yüzde kırkı İsa'nın öğretisinden oluşuyor. İsa öğretisinde birçok benzetme kullandı; Luka'da 26 benzetme var. Bunların 16'sı İncil'in öbür kısımlarında yer almaz. İsa'nın bütün öğretisini kısaca özetlemek oldukça güçtür. Şu kadarını söyleyelim ki, İsa Tanrı'nın Egemenliği'ni duyuruyor7. Sözü edilen egemenlik, değer yargıları yönünden tümüyle farklı, insanın yüreğinde etkin olan tanrısal egemenliktir8. İsa'nın kendisi, egemenliği günden güne büyüyen, ikinci gelişinde de bu egemenliği tümüyle gerçekleşecek olan Kral olarak çıkar karşımıza9.

Kitapta bireye iletilmek istenen bildiri, günahların bağışlanmasıyla gerçekleşen kurtuluş müjdesidir10. Dünya malına kökten değişik bir yaklaşım içinde olan İsa11, bu müjdeyle özellikle yoksullara, hastalara ve ezilmişlere sesleniyor12. Bildirisinin o çağda hor görülen kadınlara ve Yahudi olmayan uluslara da yönelik olduğunu vurguluyor13. Nitekim, «Kaybolmuş olanı arayıp kurtarmaya geldim» diyordu14. Ama kişinin kurtulmaya istekli olması gerekir. Bu nedenle önce Yahya, sonra İsa, daha sonra da İsa'nın öğrencileri insanları tövbeye çağırdılar15. İsa'yı izleyecek olanlar bütün varlıklarıyla adanmış birer öğrenci olmaya16 ve sürekli bir dua yaşamı sürmeye çağrılmışlardır17.

Ana Hatlar:

1:1-4 Giriş
1:5-2:52 Vaftizci Yahya ile İsa'nın doğum ve çocuklukları
3:1-20 Vaftizci Yahya'nın görevi
3:21-4:13 İsa'nın vaftiz olması ve denenmesi
4:14-9:50 İsa'nın Celile ve çevresindeki etkinlikleri
9:51-19:27 İsa Yeruşalim yolunda
19:28-22:46 İsa'nın Yeruşalim'deki son günleri
22:47-23:56 İsa'nın tutuklanması, yargılanması ve çarmıha gerilmesi
24:1-52 İsa'nın dirilmesi ve göğe yükselmesi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 24

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş