1. Samuel 14

14
1Bir gün Saul oğlu Yonatan, silahını taşıyan genç hizmetkârına, “Gel, karşı taraftaki Filist ordugahına geçelim” dedi. Ama bunu babasına haber vermedi. 2Saul, Giva Kenti yakınındaki Migron'da bir nar ağacının altında oturmaktaydı. Yanında altı yüz kadar asker vardı. 3Efod giymiş olan Ahiya da aralarındaydı. Ahiya Şilo'da RAB'bin kâhini olan Eli oğlu Pinehas oğlu İkavot'un erkek kardeşi Ahituv'un oğluydu. Halk Yonatan'ın gittiğini farketmemişti. 4Yonatan'ın Filist ordugahına ulaşmak için geçmeyi tasarladığı geçidin her iki yanında iki sivri kaya vardı; birine Boses, öbürüne Sene denirdi. 5Kayalardan biri kuzeyde Mikmas'a, öbürü güneyde Giva'ya bakardı.
6Yonatan silahını taşıyan genç hizmetkârına, “Gel, şu sünnetsizlerin ordugahına gidelim” dedi, “Belki RAB bizim için bir şeyler yapar. Çünkü gerek çoklukta, gerekse azlıkta RAB'bin zafere ulaştırmasına engel yoktur.”
7Silahını taşıyan genç, “Ne düşünüyorsan öyle yap” diye yanıtladı, “Haydi yürü! Düşündüğün her şeyde seninleyim.”
8Yonatan, “Bu adamlara gidelim, bizi görsünler” dedi, 9“Eğer bize, ‘Yanınıza gelene dek bekleyin’ derlerse, olduğumuz yerde kalırız, gitmeyiz. 10Ama, ‘Yanımıza gelin’ derlerse, gideriz. Çünkü bu, RAB'bin Filistliler'i elimize teslim ettiğine ilişkin bir belirti olacak bizim için.”
11Böylece ikisi de Filistliler'in askerlerine göründüler. Filistliler, “Bakın! İbraniler gizlendikleri çukurlardan çıkmaya başlıyor!” dediler. 12Sonra Yonatan'la silahını taşıyan gence, “Buraya, yanımıza gelin, size bir şey söyleyeceğiz” diye seslendiler.
Bunun üzerine Yonatan silahını taşıyana, “Ardımdan gel” dedi, “RAB onları İsrailliler'in eline teslim etti.”
13Yonatan elleriyle ayaklarını kullanarak yukarıya tırmandı; silahını taşıyan genç de onu izledi. Yonatan Filistliler'i yenilgiye uğrattı. Silahını taşıyan genç de onu izliyor ve Filistliler'i öldürüyordu. 14Yonatan'la silahını taşıyan genç bu ilk saldırıda iki dönümlük[a] bir alanda yirmi kadar asker öldürdüler. 15Ordugahta ve kırsal alanda bütün Filist halkı arasında dehşet hüküm sürüyordu. Askerlerle akıncılar bile titriyordu. Derken yer sarsıldı; sanki Tanrı'dan gelen bir titremeydi bu.
16Benyamin topraklarındaki Giva Kenti'nde Saul'un nöbetçileri büyük bir kalabalığın oraya buraya dağıldığını gördüler. 17Bunun üzerine Saul yanındaki adamlara, “Yoklama yapın da aramızdan kimin ayrıldığını görün” dedi. Yoklama yapılınca Yonatan'la silahını taşıyan gencin orada olmadığını anladılar. 18Saul Ahiya'ya, “Tanrı'nın Sandığı'nı[b] getir” dedi. O sırada Tanrı'nın Sandığı İsrail halkındaydı.
19Saul kâhinle konuşurken, Filistliler'in ordugahındaki kargaşa da giderek artmaktaydı. Bunun üzerine Saul kâhine, “Elini çek” dedi. 20Saul'la yanındaki askerlerin tümü toplanıp savaş alanına gittiler. Orada büyük bir kargaşa vardı. Herkes birbirine kılıç çekiyordu. 21Daha önce Filistliler'in yanında yer alıp onların ordugahına katılan İbraniler bile saf değiştirerek Saul'la Yonatan'ın yanındaki İsrail birliklerine katıldılar. 22Efrayim dağlık bölgesinde gizlenen İsrailliler de Filistliler'in kaçtığını duyunca onları savaş alanında kovalamaya başladılar. 23Böylece RAB İsrail'i o gün zafere ulaştırdı. Savaş Beytaven'in ötesine dek yayıldı.
24O gün İsrailliler bitkindi. Çünkü Saul, “Ben düşmanlarımdan öç alıncaya kadar, akşama dek kim yemek yerse lanetli olsun!” diye halka ant içirmişti. Bu yüzden de kimse bir şey yememişti.
25-26Derken, her yanı bal dolu bir ormana vardılar. Askerler ormana girince, toprakta akan balları gördüler. Ne var ki, içtikleri anttan korktukları için hiçbiri bala dokunmadı. 27Yonatan babasının halka ant içirdiğini duymamıştı. Elindeki değneği uzatıp ucunu bal gümecine batırdı. Biraz bal tadar tatmaz gözleri parladı. 28Bunun üzerine oradakilerden biri Yonatan'a, “Baban askerlere, ‘Bugün kim yemek yerse lanetli olsun’ diye ant içirdi” dedi, “Askerlerin bitkin düşmesi de bundan.”
29Yonatan, “Babam halka sıkıntı verdi” diye yanıtladı, “Bakın, bu baldan biraz tadınca gözlerim nasıl da parladı! 30Bugün halk düşmanlarından yağmaladığı yiyeceklerden özgürce yeseydi, çok daha iyi olurdu! O zaman Filistliler'in yenilgisi de daha ağır olmaz mıydı?”
31O gün İsrailliler, Filistliler'i Mikmas'tan Ayalon'a kadar yenilgiye uğrattılar. Ama İsrail askerleri o kadar bitkindi ki, 32yağmaladıkları mallara saldırdılar; davarları, sığırları, buzağıları yakaladıkları gibi hemen oracıkta kesip kanını akıtmadan yediler. 33 Durumu Saul'a bildirerek, “Bak, askerlerin kanlı eti yemekle RAB'be karşı günah işliyor!” dediler.
Bunun üzerine Saul, “Hainlik ettiniz!” dedi, “Hemen büyük bir taş yuvarlayın bana.” 34Sonra ekledi: “Halkın arasına varıp herkesin öküzünü, koyununu bana getirmesini söyleyin. Onları burada kesip yesinler. Eti kanıyla birlikte yiyerek RAB'be karşı günah işlemeyin.” O gece herkes öküzünü getirip orada kesti. 35O sırada Saul RAB'be bir sunak yaptı. RAB'be yaptığı ilk sunaktı bu.
36Saul adamlarına, “Haydi, bu gece Filistliler'e saldıralım” dedi, “Tan ağarıncaya dek mallarını yağmalayalım, onlardan bir tekini bile sağ bırakmayalım.”
Adamlar, “Sence uygun olan neyse onu yap” diye karşılık verdiler.
Ama kâhin, “Burada Tanrı'ya danışalım” dedi.
37Bunun üzerine Saul Tanrı'ya, “Filistliler'e saldırmaya gideyim mi? Onları İsrailliler'in eline teslim edecek misin?” diye sordu. Ama Tanrı o gün yanıt vermedi. 38Bunun için Saul, “Ey halkın önderleri! Buraya yaklaşın da bugün işlenen bu günahın nasıl işlendiğini ortaya çıkaralım” dedi, 39“İsrail'i kurtaran yaşayan RAB'bin adıyla derim ki, bu günaha yol açan oğlum Yonatan bile olsa kesinlikle öldürülecektir.” Ama kimse bir şey söylemedi. 40Bunun üzerine Saul halka, “Siz bir yanda durun, oğlum Yonatan'la ben öbür yanda duracağız” dedi.
Halk, “Sence uygun olan neyse onu yap” diye karşılık verdi.
41Saul İsrail'in Tanrısı RAB'be, “Bana doğru yanıtı ver” dedi[c]. Kura Yonatan'la Saul'a düştü, halk aklandı. 42Saul bu kez, “Benimle oğlum Yonatan arasında kura çekin” dedi. Kura Yonatan'a düştü. 43Bunun üzerine Saul Yonatan'a, “Söyle bana, ne yaptın?” diye sordu.
Yonatan, “Ben yalnızca elimdeki değneğin ucuyla biraz bal alıp tattım. Şimdi ölmem mi gerek?” diye karşılık verdi.
44Saul, “Yonatan, eğer seni öldürtmezsem, Tanrı bana aynısını, hatta daha kötüsünü yapsın!” dedi.
45Ama halk Saul'a, “İsrail'i bu büyük zafere ulaştıran Yonatan'ı mı öldürteceksin?” dedi, “Asla! Yaşayan RAB'bin adıyla deriz ki, saçının bir teline bile zarar gelmeyecektir. Çünkü bugün o ne yaptıysa Tanrı'nın yardımıyla yapmıştır.” Böylece halk Yonatan'ı öldürülmekten kurtardı.
46Bundan sonra Saul Filistliler'i kovalamaktan vazgeçti. Filistliler de yerlerine döndüler.
47Saul İsrail'e kral atandıktan sonra, her yandaki düşmanlarına –Moav, Ammon, Edom halkları, Sova kralları ve Filistliler'e– karşı savaştı. Gittiği her yerde zafer kazandı[ç]. 48Yiğitçe savaşarak Amalekliler'i yenilgiye uğrattı, İsrailliler'i düşmanın yağmasından kurtardı.
49Saul'un oğulları Yonatan, Yişvi ve Malkişua idi. İki kızından büyüğünün adı Merav, küçüğünün adı Mikal'dı. 50Karısı, Ahimaas'ın kızı Ahinoam'dı. Ordusunun başkomutanı amcası Ner oğlu Avner'di. 51Saul'un babası Kiş'le Avner'in babası Ner, Aviel'in oğullarıydı.
52Saul yaşamı boyunca Filistliler'le kıyasıya savaştı. Nerede yiğit, güçlü birini görse kendi ordusuna kattı.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

14:6 sünnetsizlerin Bkz. 1Sa.17:26,1Sa.17:36; 1Sa.31:4; 2Sa.1:20; Hak.14:3; Hak.15:18. Sünnet, RAB’bin İbrahim ve soyuyla yaptığı antlaşmanın işaretiydi (bkz. Yar.17:10 ve ilgili not). İfade burada, antlaşmaya dâhil olmayan Filistliler’in, RAB’bin antlaşmada halkına vaat ettiği bu topraklarda yeri olmadığını anlatmak için kullanılır. gerekçoklukta, gerekse azlıkta Bkz. 1Sa.17:47’ye ait not. Yonatan, Tanrı’nın verdiği vaadin yerine geleceğine iman ediyordu (1Sa.9:16; krş. İbr.11:32-34).
14:10 belirti Bkz. Hak.6:36-40; Yşa.7:11.
14:11 İbraniler Bkz. 1Sa.14:21; 1Sa.4:6; 1Sa.13:3,1Sa.13:7; Yar.14:13’e ait not.
14:15 yer sarsıldı Krş. 1Sa.7:10; 2Sa.22:12-16; Yşu.10:11-14; Mez.77:18.
14:18 Tanrı’nın Sandığı’nı getir Saul, Filistliler’le savaşa girmeden önce Tanrı’nın isteğini öğrenmeye karar verir (bkz. Say.27:21; Yas.20:2-4). Masoretik metinde “Tanrı’nın Sandığı” olarak geçerken, Septuaginta’da “efod” diye geçer. Burada Septuaginta metnindeki çevirinin kullanılması gerektiğini savunanların başlıca gerekçeleri şunlardır:(1) Sandık, Davut tarafından Yeruşalim’e getirilene dek Kiryat-Yearim’de kalmıştı (2Sa.6. bölüm), ancak efod Giva’da Saul’un ordugâhında bulunuyordu (bkz. 1Sa.14:3). (2) EskiAntlaşma’nın hiçbir ayetinde Antlaşma Sandığı’nın Tanrı’nın isteğini öğrenmek amacıyla kullanıldığı belirtilmez, ancak efodun (Urim ve Tummim’le) kullanım amacı budur (bkz. 1Sa.2:18, 28’e ait notlar; 1Sa.23:9; 1Sa.30:7).
14:19 Elini çek Saul, RAB’bin sözünü beklemenin zafer olasılığını azaltacağını düşünür. RAB’be yönelmek yerine bir kere daha kendi kararlarına güvenmiştir (bkz. 1Sa.13:8-12).
14:23 Böylece RAB İsrail’i o gün zafere ulaştırdı Bkz. 1Sa.11:6,1Sa.11:10, 12,15; krş. 1Sa.11:13.
14:24-46 Saul’un İsrail halkı için uygun bir kral olmadığını gösteren davranışları anlatılır. Saul’un, RAB’be ve halkına hizmet etmek yerine gitgide artan benmerkezciliği, zamanla onu öteki ulusların krallarından farksız hale getirir (1Sa.8:5).
14:24 bitkindi Saul, birliklerine gereksiz yere oruç tutturmuştu (1Sa.14:29-30). lanetli olsun Ant içmek önemli ve bağlayıcı bir eylemdir (bkz. 1Sa.14:28), çünkü andını yerine getirmeyen kişi, andına tanık gösterdiği Tanrı’ya hesap vermek durumunda kalacaktır (bkz. Mat.5:33-37’ye ait not). Ben düşmanlarımdan öç alıncaya kadar Saul Filistliler’le, RAB’bi onurlandırmak veya RAB’bin halkının güvenliğini sağlamak amacıyla değil, kişisel intikam hırsıyla savaşıyordu (krş. 1Sa.14:6,1Sa.14:10,1Sa.14:12).
14:31 Ayalon’a Batıda, Filist bölgesine yakın bir yer (bkz. Yşu.10:12).
14:33 kanlı eti yemekle Bkz. Yar.9:4; Lev.17:10-11 ve ilgili notlar. Hainlik Bkz. Mal.2:10-11.
14:35 yaptığı ilk sunaktı bu Saul hayatı boyunca inançla ilgili konulara ya kayıtsız kaldı ya da sadece kendi çıkarı söz konusu olduğunda onlardan yararlandı (bkz. 1Sa.9:3,1Sa.9:6 ve 1Sa.10:11’e ait notlar).
14:36 kâhin Ahiya ( 1Sa.14:3).
14:37 Saul Tanrı’ya... sordu Urim ve Tummim’i kullanarak (bkz. 1Sa.14:3; 1Sa.14:18’ e ait not; krş. Çık.28:30’ a ait not).
14:39,45 yaşayan RAB’bin adıyla Bkz. 1Sa.14:24’ e ait not; 1Sa.19:6; ayrıca bkz. Yar.42:15; Hoş.4:15 ve ilgili notlar.
14:41 kura Bkz. 1Sa.10:20-21; Yşu.7:14-18; Özd.16:33 ve ilgili notlar.
14:44 Bkz. 1Sa.14:24’ e ait not; ayrıca bkz. 1Sa.3:17 ve ilgili not.
14:47-48 Saul’un doğuda (Moav veAmmon), güneyde (Edom), kuzeyde (Sova) ve batıda (Filist) kazandığı savaşların özeti.
14:47 Ammon Bkz. Yas.2:19-21,Yas.2:37.
14:48 Amalekliler’i Bkz. 1Sa.15:2’ye ait not.
14:49 Saul’un oğulları Bkz. 1Sa.31:2; 1Ta.9:39. Merav... Mikal’dı Bkz. 1Sa.18:17,1Sa.18:20; 1Sa.19:11-17; 1Sa.25:44; 2Sa.6:16-23.
14:50 Ahinoam’dı Saul’un karısından söz edilen tek yerdir (ayrıca bkz. cariyesi Rispa, 2Sa.3:7; 2Sa.21:8-11).
14:52 ordusuna kattı Saul kendisine bağlı özel askerlerden bir ordu oluşturur. Sonraları Davut da böyle yapacaktır (bkz. 1Sa.22:2; 1Sa.23:13; 1Sa.25:13; 1Sa.27:2-3; 1Sa.29:2; 1Sa.30:1,1Sa.30:9-10; 2Sa.2:3; 2Sa.5:6; 2Sa.8:18; 2Sa.15:18; 2Sa.23:8-39).

Videolar

1. Samuel Girişi

Bu kitap adını, ilk bölümlerinde konu edilen Peygamber Samuel'den alır. İsrail'in "Hakimler" döneminden krallığa geçiş olaylarını konu eder. İsrail yönetiminde meydana gelen bu değişiklik üç kişinin çevresinde yoğunlaşır: Hakimlerin sonuncusu Samuel, İsrail'in ilk kralı Saul ve Davut.

Bu kitabın konusu Eski Antlaşma'nın öbür kitaplarındaki gibi, Tanrı'ya bağlılığın başarıyı, Tanrı'ya itaatsizliğin yıkımı getireceğinin vurgulanmasıdır. Bu konu Kâhin Eli'ye 2:30 ayetinde açıklanmıştır: "Beni onurlandıranı ben de onurlandırırım. Ama beni saymayan küçük düşürülecek."

Kitapta krallığın kuruluşuyla ilgili değişik tepkilerden söz edilir. Rab'bin kendisi İsrail'in kralı olarak bilinirdi. Halkın bir kral istemesi karşısında Rab yine de onlar için bir kral seçti. Ama gerçek şu ki, kral da halk da Tanrı'nın yönetimi altında yaşıyordu (2:7-10). Yoksul zengin, bütün halkın hakları Tanrı'nın Yasası uyarınca eşit bir şekilde korunuyordu.

1. ve 2. Samuel kitapları Septuaginta'da 1. ve 2. Krallar diye bilinir.

Ana Hatlar:

1:1-7:17 Hakim olarak Samuel
8:1-10:27 Saul'un kral oluşu
11:1-15:35 Kral Saul'un ilk yılları
16:1-30:31 Davut ile Saul
31:1-13 Saul'la oğullarının ölümü
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş