1. Samuel 17

17
Davut'un Golyat'ı Öldürmesi
1Savaşmak üzere ordularını bir araya getiren Filistliler, Yahuda'nın Soko Kenti'nde toplandılar. Soko ile Azeka Kenti arasındaki Efes-Dammim'de ordugah kurdular. 2Saul ile İsrailliler de toplandılar. Ela Vadisi'nde ordugah kurup Filistliler'e karşı savaş düzeni aldılar. 3Filistliler tepenin bir yanında, İsrailliler de karşı tepede yerlerini aldı. Aralarında vadi vardı.
4Filist ordugahından Gatlı Golyat adında usta bir dövüşçü ortaya çıktı. Boyu altı arşın bir karıştı[a]. 5Başına tunç miğfer takmış, pullu bir zırh kuşanmıştı. Tunç zırhın ağırlığı beş bin şekeldi[b]. 6Baldırları zırhlarla korunmuştu. Omuzları arasında tunç bir pala asılıydı. 7Mızrağının sapı dokumacı tezgahının sırığı gibiydi. Mızrağın demir başının ağırlığı altı yüz şekeldi[c]. Golyat'ın önüsıra kalkanını taşıyan bir adam yürüyordu.
8Golyat durup İsrail ordusuna, “Neden savaş düzeni aldınız?” diye haykırdı, “Ben Filistli'yim, sizse Saul'un kölelerisiniz. Aranızdan karşıma çıkacak birini seçin. 9Dövüşte beni yenip öldürebilirse, biz sizin köleniz oluruz. Ama ben üstün gelip onu yok edebilirsem, siz bizim kölemiz olur, bize kulluk edersiniz.” 10Filistli Golyat konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bugün İsrail ordusuna meydan okuyorum! Benimle dövüşecek birini çıkarın karşıma!” 11Filistli'nin bu sözlerini duyunca, Saul da İsrailliler de çok korkup dehşet içinde kaldılar.
12Davut Yahuda'nın Beytlehem Kenti'nden Efratlı İşay adında bir adamın oğluydu. İşay'ın sekiz oğlu vardı. Saul'un krallığı döneminde İşay'ın yaşı oldukça ilerlemişti. 13İşay'ın üç büyük oğlu Saul'la birlikte savaşa katılmıştı. Savaşa giden en büyük oğlunun adı Eliav, ikincisinin adı Avinadav, üçüncüsünün adıysa Şamma'ydı. 14Davut en küçükleriydi. Üç büyük oğul Saul'un yanındaydı. 15Davut ise babasının sürüsüne bakmak için Saul'un yanından ayrılıp Beytlehem'e gider gelirdi.
16Filistli Golyat kırk gün boyunca sabah akşam ortaya çıkıp meydan okudu.
17Bir gün İşay, oğlu Davut'a şöyle dedi: “Kardeşlerin için şu kavrulmuş bir efa buğdayla[ç] on somun ekmeği al, çabucak ordugaha, kardeşlerinin yanına git. 18Şu on parça peyniri de birlik komutanına götür. Kardeşlerinin ne durumda olduğunu öğren ve iyi olduklarına ilişkin bir belirti getir. 19Kardeşlerin Saul ve öbür İsrailliler'le birlikte Ela Vadisi'nde Filistliler'e karşı savaşıyorlar.”
20Ertesi sabah Davut erkenden kalktı. Sürüyü bir çobana bıraktı. İşay'ın buyurduğu gibi erzağı alıp yola koyuldu. Ordugaha vardığı sırada askerler savaş naraları atarak savaş düzenine giriyorlardı. 21İsrailliler'le Filistliler karşı karşıya savaş düzeni almışlardı. 22Davut getirdiklerini levazım görevlisine bırakıp cepheye koştu; kardeşlerinin yanına varıp onları selamladı. 23Davut onlarla konuşurken, Gatlı Filistli, Golyat adındaki dövüşçü Filist cephesinden ileri çıkarak daha önce yaptığı gibi meydan okudu. Davut bunu duydu. 24İsrailliler Golyat'ı görünce büyük korkuyla önünden kaçıştılar.
25Birbirlerine, “İsrail'e meydan okumak için ortaya çıkan şu adamı görüyorsunuz ya!” diyorlardı, “Kral onu öldürene büyük bir armağanın yanısıra kızını da verecek. Babasının ailesini de İsrail'e vergi ödemekten muaf tutacak.”
26Davut yanındakilere, “Bu Filistli'yi öldürüp İsrail'den bu utancı kaldıracak kişiye ne verilecek?” diye sordu, “Bu sünnetsiz Filistli kim oluyor da yaşayan Tanrı'nın ordusuna meydan okuyor?”
27Adamlar daha önce verilmiş olan söze göre Golyat'ı öldürecek kişiye neler verileceğini anlattılar.
28Ağabeyi Eliav Davut'un adamlarla konuştuğunu duyunca öfkelendi. “Ne işin var burada?” dedi, “Çöldeki üç beş koyunu kime bıraktın? Ne kadar kendini beğenmiş ve ne kadar kötü yürekli olduğunu biliyorum. Sadece savaşı görmeye geldin.”
29Davut, “Ne yaptım ki?” dedi, “Bir soru sordum, o kadar.” 30Sonra başka birine dönüp aynı soruyu sordu. Adamlar öncekine benzer bir yanıt verdiler.
31Davut'un söylediklerini duyanlar Saul'a ilettiler. Saul onu çağırttı. 32Davut Saul'a, “Bu Filistli yüzünden kimse yılmasın! Ben kulun gidip onunla dövüşeceğim!” dedi.
33Saul, “Sen bu Filistli'yle dövüşemezsin” dedi, “Çünkü daha gençsin, o ise gençliğinden beri savaşçıdır.”
34Ama Davut, “Kulun babasının sürüsünü güder” diye karşılık verdi, “Bir aslan ya da ayı gelip sürüden bir kuzu kaçırınca, 35peşinden gidip ona saldırır, kuzuyu ağzından kurtarırım. Eğer aslan ya da ayı üzerime gelirse, boğazından tuttuğum gibi vurur öldürürüm. 36Kulun, aslan da ayı da öldürmüştür. Bu sünnetsiz Filistli de onlar gibi olacak. Çünkü yaşayan Tanrı'nın ordusuna meydan okudu. 37Beni aslanın, ayının pençesinden kurtaran RAB, bu Filistli'nin elinden de kurtaracaktır.”
Saul, “Öyleyse git, RAB seninle birlikte olsun” dedi. 38Sonra kendi giysilerini Davut'a verdi; başına tunç miğfer taktı, ona bir zırh giydirdi. 39Davut giysilerinin üzerine kılıcını kuşanıp yürümeye çalıştı. Çünkü bu giysilere alışık değildi.
Saul'a, “Bunlarla yürüyemiyorum” dedi, “Çünkü alışık değilim.” Sonra giysileri üzerinden çıkardı. 40Değneğini alıp dereden beş çakıl taşı seçti. Bunları çoban dağarcığının cebine koyduktan sonra sapanını alıp Filistli Golyat'a doğru ilerledi.
41Filistli de, önünde kalkan taşıyıcısı, Davut'a doğru ilerliyordu. 42Davut'u tepeden tırnağa süzdü. Kızıl saçlı, yakışıklı bir genç olduğu için onu küçümsedi. 43“Ben köpek miyim ki, üzerime değnekle geliyorsun?” diyerek kendi ilahlarının adıyla Davut'u lanetledi. 44“Bana gelsene! Bedenini gökteki kuşlara ve kırdaki hayvanlara yem edeceğim!” dedi.
45Davut, “Sen kılıçla, mızrakla, palayla üzerime geliyorsun” diye karşılık verdi, “Bense meydan okuduğun İsrail ordusunun Tanrısı, Her Şeye Egemen RAB'bin adıyla senin üzerine geliyorum. 46Bugün RAB seni elime teslim edecek. Seni vurup başını gövdenden ayıracağım. Bugün Filistli askerlerin leşlerini gökteki kuşlarla yerdeki hayvanlara yem edeceğim. Böylece bütün dünya İsrail'de Tanrı'nın var olduğunu anlayacak. 47Bütün bu topluluk RAB'bin kılıçla, mızrakla kurtarmadığını anlayacak. Çünkü savaş zaten RAB'bindir! O sizi elimize teslim edecek.”
48Golyat saldırmak amacıyla Davut'a doğru ilerledi. Davut da onunla dövüşmek üzere hemen Filist cephesine doğru koştu. 49Elini dağarcığına sokup bir taş çıkardı, sapanla fırlattı. Taş Filistli'nin alnına çarpıp saplandı. Filistli yüzükoyun yere düştü. 50Böylece Davut Filistli Golyat'ı sapan ve taşla yendi. Elinde kılıç olmaksızın onu yere serdi. 51Sonra koşup üzerine çıktı. Golyat'ın kılıcını tutup kınından çektiği gibi onu öldürdü ve başını kesti.
Kahraman Golyat'ın öldüğünü gören Filistliler kaçtılar. 52İsrailliler'le Yahudalılar kalkıp Gat'ın[d] girişine ve Ekron kapılarına kadar nara atarak onları kovaladılar. Filistliler'in ölüleri Gat'a, Ekron'a kadar Şaarayim yolunda yerlere serildi. 53Filistliler'i kovaladıktan sonra geri dönen İsrailliler Filist ordugahını yağmaladılar. 54Davut Filistli Golyat'ın başını alıp Yeruşalim'e götürdü, silahlarını da kendi çadırına koydu.
55Saul, Davut'un Golyat'la dövüşmeye çıktığını görünce, ordu komutanı Avner'e, “Ey Avner, kimin oğlu bu genç?” diye sormuştu.
Avner de, “Yaşamın hakkı için, ey kral, bilmiyorum” diye yanıtlamıştı.
56Kral Saul, “Bu gencin kimin oğlu olduğunu öğren” diye buyurmuştu. 57Davut Golyat'ı öldürüp ordugaha döner dönmez, Avner onu alıp Saul'a götürdü. Golyat'ın kesik başı Davut'un elindeydi. 58Saul, “Kimin oğlusun, delikanlı?” diye sordu.
Davut, “Kulun Beytlehemli İşay'ın oğluyum” diye karşılık verdi.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

16:14-17:58 Davut’un hem yetenekli bir müzisyen hem de iyi bir savaşçı olduğu herkesçe görülür. Saul, Davut’tan bu yeteneklerinden ötürü yardım ister. Sonraki yıllarda da bu iki yeteneğiyle ünlenecek ve ulusu hem ruhsal hem siyasal açıdan güce kavuşturacaktır (bkz. 2Sa.22:1-23:7).
17:1 Soko Kenti’nde Filist sınırı yakınlarında, Beytlehem’in yaklaşık 25 km batısındaydı (bkz. 2Ta.28:18). Azeka Kenti Soko’nun yaklaşık 2 km kuzey batısındaydı.
17:4 usta bir dövüşçü O çağda, savaşmak üzere karşı karşıya gelen tarafların her birinden ordularını temsil eden usta birer dövüşçü belirlenir, yenilen dövüşçünün ordusu da yenilmiş sayılırdı; böylelikle büyük kayıplar verilmesinin önüne geçilirdi.Ayrıca galip gelen tarafın ilahı da yenilenden üstün sayılırdı (bkz. 1Sa.4:11; 1Sa.5:6’ya ait not; 1Sa.17:47). İsrailliler de bu uygulamayı biliyorlardı (bkz. 2Sa.2:14-16). Gatlı Bkz. 1Sa.5:8 ve ilgili not.
17:11 İsrail’in dev savaşçısının (1Sa.9:2) ve İsrail ordusunun (bkz. 1Sa.17:24) duyduğu bu büyük korku, RAB yerine bir insana güvenmelerinin işe yaramadığını gösterir (bkz. 1Sa.8:5,1Sa.8:7’ye ait notlar). İsrail’in düşmanlarından hiçbir zaman korkmaması, ancak RAB’be ve O’nun antlaşma vaatlerine güvenmesiyle mümkün olabilirdi (bkz. 2Sa.10:12; Çık.14:13-14; Çık.23:22; Say.14:9; Yas.20:1-4; Yşu.10:8; 2Ta.20:17). Öncelikle halkın önderi ve kralı olan Saul’un bu konuda halka örnek olması, halkın ondan cesaret alması gerekiyordu.
17:12 Efratlı Bkz. Rut.1:2’ye ait not.
17:15 Bkz. 1Sa.16:21-23.
17:25 kızını da verecek Bkz. 1Sa.18:17-27; krş. Yşu.15:16.
17:26,36 sünnetsiz Bkz. 1Sa.14:6’ya ait not.
17:26 Davut, Golyat’ın meydan okuyan sözlerinin ve buna karşı lık hem kralın hem de halkın dehşete kapılmasının, RAB’bin gücünün küçümsenmesine yol açtığını görür (krş. 1Sa.17:45-47). Kendi yiğitliğine değil, onuru Filistliler tarafından ayaklar altına alınmış ve verdiği vaatler İsrailliler tarafından küçümsenmiş olan RAB’be güvenerek harekete geçer (bkz. 1Sa.10:17-18 ve 1Sa.11:13’e ait notlar; 1Sa.17:32,1Sa.17:37,1Sa.17:47). Saul bunların hiçbirinin farkında değilken Davut’un olan biteni kavraması ve RAB’be güvenmesi, onun Saul’un yerine İsrail kralı olmaya layık olduğunun göstergesidir.
17:28 öfkelendi Eliav’ın öfkesi, kardeşini kıskanıyor olmasından ve İsrailliler’in yenilgiyi baştan kabul eden taraf olmaktan ötürü duyduğu suçluluktan kaynaklanmış olabilir.
17:37 RAB seninle birlikte olsun Bkz. 1Sa.16:18’e ait not. Davut’un RAB’be duyduğu güven Saul’u etkilemiş olmalıdır; ancak Saul Davut’a zırhını verdiğine göre yine de bunu yeterli bulmamıştır.
17:40 çakıl taşı seçti Bkz. Hak.20:16 ve ilgili not. Genellikle yumruk büyüklüğünde, yuvarlak ve düzgün taşlar seçilirdi. sapanını Bkz. Hak.20:16. Usta bir fırlatıcı taşı 60 km hızla atabilir.
17:43 Ben köpek miyim...? Bkz. 2Sa.9:8 ve ilgili not.
17:45 Her Şeye Egemen RAB’bin adıyla Bkz. Çık.3:13-14; Yas.12:5’e ait not; Mez.9:10.
17:47 savaş... RAB’bindir Davut, iki halkın da bu savaşı RAB ile Filist ilahları arasında bir üstünlük göstergesi olarak kabul ettiğini (bkz. 1Sa.17:4’e ait not) göz önüne alıp kendi silahlarının da Golyat’ın silahlarının da bu savaşta önemsiz olduğunu kavrar. İsrail ordusuna RAB’be güvenmemekle ne denli hata ettikleri, Filist ordusuna da RAB’bin gücünün küçümsenemeyeceği gösterilecektir (bkz. 1Sa.2:10; 1Sa.14:6; 2Ta.14:11; 2Ta.20:15; Mez.33:16-22; Mez.44:6-7 ; Hoş.1:7; Zek.Hoş.4:6).
17:51 başını kesti Bkz. 1Sa.5:4; 1Sa.31:9 ve ilgili notlar. kaçtılar Filistliler, Golyat’ın İsrailliler’e verdiği sözü dikkate almadılar (bkz. 1Sa.17:9).
17:54 Yeruşalim’e götürdü İsrailliler Yeruşalim’i henüz ele geçirmemişti. Bu yüzden Davut Golyat’ın kellesini saklamış ve bu kenti başkent yaptığında oraya götürmüş olabilir (bkz. 2Sa.5:6-9). silahlarını da kendi çadırına koydu 1Sa.21:9’da Golyat’ın kılıcının Nov’daki kâhinin gözetimi altında tutulduğu belirtildiğine göre, Davut bu savaş ganimetini dövüşün gerçek galibi olan RAB’be adamış olmalıdır (krş. 1Sa.31:10).
17:55 kimin oğlu bu genç? 17. bölümde anlatılan olaylardan önce Davut Saul’un sarayında sürekli kalmıyordu (bkz. 1Sa.11:15; 1Sa.18:2; ayrıca bkz. 1Sa.16:21’e ait not). Bu yüzden Saul’un Davut ve ailesi hakkında bildikleri çok kısıtlı olabilir. Ayrıca Davut’un cesareti Saul’u etkilediğinden ötürü atalarından tanınmış biri olup olmadığını, sosyal konumlarını merak etmiş olabilir.

Videolar

1. Samuel Girişi

Bu kitap adını, ilk bölümlerinde konu edilen Peygamber Samuel'den alır. İsrail'in "Hakimler" döneminden krallığa geçiş olaylarını konu eder. İsrail yönetiminde meydana gelen bu değişiklik üç kişinin çevresinde yoğunlaşır: Hakimlerin sonuncusu Samuel, İsrail'in ilk kralı Saul ve Davut.

Bu kitabın konusu Eski Antlaşma'nın öbür kitaplarındaki gibi, Tanrı'ya bağlılığın başarıyı, Tanrı'ya itaatsizliğin yıkımı getireceğinin vurgulanmasıdır. Bu konu Kâhin Eli'ye 2:30 ayetinde açıklanmıştır: "Beni onurlandıranı ben de onurlandırırım. Ama beni saymayan küçük düşürülecek."

Kitapta krallığın kuruluşuyla ilgili değişik tepkilerden söz edilir. Rab'bin kendisi İsrail'in kralı olarak bilinirdi. Halkın bir kral istemesi karşısında Rab yine de onlar için bir kral seçti. Ama gerçek şu ki, kral da halk da Tanrı'nın yönetimi altında yaşıyordu (2:7-10). Yoksul zengin, bütün halkın hakları Tanrı'nın Yasası uyarınca eşit bir şekilde korunuyordu.

1. ve 2. Samuel kitapları Septuaginta'da 1. ve 2. Krallar diye bilinir.

Ana Hatlar:

1:1-7:17 Hakim olarak Samuel
8:1-10:27 Saul'un kral oluşu
11:1-15:35 Kral Saul'un ilk yılları
16:1-30:31 Davut ile Saul
31:1-13 Saul'la oğullarının ölümü
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş