Yeremya 48

48
Moav'a İlişkin Bildiri
1 Moav'a ilişkin:
İsrail'in Tanrısı, Her Şeye Egemen RAB şöyle diyor:
“Vay Nevo'nun başına gelenlere!
Çünkü viraneye çevrilecek.
Kiryatayim utandırılacak, ele geçirilecek.
Misgav utandırılacak, kırılıp dökülecek.
2Moav artık övülmeyecek,
Heşbon'da onun yıkımı için düzen kuracak,
‘Haydi, şu Moav ulusuna son verelim’ diyecekler.
Ey Madmen[a], sen de susturulacaksın,
Kılıç kovalayacak seni.
3Horonayim'den feryat duyulacak:
‘Kent mahvoldu, büyük yıkıma uğradı!’
4“Moav yıkılacak,
Yavrularının ağlayışı duyulacak.
5 Ağlaya ağlaya çıkıyorlar Luhit Yokuşu'ndan,
Horonayim inişinde
Yıkımın neden olduğu acı feryatlar duyuluyor.
6Kaçın, canınızı kurtarın!
Çölde yaban eşeği[b] gibi koşun!
7“Evet, başarılarına, mal varlığına güvendiğin için
Sen de ele geçirileceksin.
İlahın Kemoş da kâhinleri ve görevlileriyle birlikte
Sürgün edilecek.
8Yok edici her kente uğrayacak,
Tek kent kurtulmayacak.
Vadi yerle bir olacak,
Yayla altüst edilecek” diyor RAB.
9“Moav toprağına tuz dökün, kısırlaşsın,
Kentleri öyle viran olacak ki,
Kimse yaşamayacak oralarda.
10Lanet olsun RAB'bin işini savsaklayana!
Kılıcını kan dökmekten alıkoyana lanet olsun!
11Moav gençliğinden bu yana güvenlikteydi,
Şarap tortusu gibi durgun kaldı,
Bir kaptan öbürüne boşaltılmadı,
Sürgüne gönderilmedi.
O yüzden tadını yitirmedi, kokusu bozulmadı.
12“Ama onu boşaltacak adamları göndereceğim günler geliyor” diyor RAB, “Onu boşaltacaklar. Kaplarını boşaltacak, küplerini paramparça edecekler. 13İsrail halkı güvendiği Beytel'den nasıl utandıysa, Moav da Kemoş ilahından öyle utanacak.
14“Nasıl, ‘Biz yiğidiz,
Savaşa hazır askerleriz’ dersiniz?
15Moav ve kentlerini yerle bir eden,
Saldırıya geçti.
En seçkin gençleri kesime gidecek.
Adı Her Şeye Egemen RAB olan Kral böyle diyor.
16Moav'ın yıkımı yakında geliyor,
Uğrayacağı felaket hızla yaklaşıyor.
17Dövünün onun için,
Ey çevresinde yaşayan, ününü bilen sizler!
‘Kudret asası,
Görkemli değnek nasıl da kırıldı!’ deyin.
18“Ey Divon Kenti'nde yaşayan halk,
Görkeminden in,
Kuru toprak üstünde otur.
Çünkü Moav'ı yerle bir eden sana da saldıracak,
Kalelerini yıkacak.
19Ey sen, Aroer'de oturan,
Yol kenarında dur da gözle!
Kaçan adama, kurtulan kadına,
‘Ne oldu?’ diye sor.
20Moav utandırıldı, darmadağın oldu.
Feryat et, haykır!
Moav'ın yıkıldığını Arnon Vadisi'nde duyur.
21-24“Yayladaki kentler –Holan, Yahas, Mefaat, Divon, Nevo, Beytdivlatayim, Kiryatayim, Beytgamul, Beytmeon, Keriyot, Bosra, uzak yakın bütün Moav kentleri– yargılanacak. 25Moav'ın boynuzu kesildi, kolu kırıldı” diyor RAB.
26“Moav'ı sarhoş edin,
Çünkü RAB'be büyüklük tasladı.
Moav kendi kusmuğunda yuvarlanacak,
Alay konusu olacak.
27İsrail senin için gülünesi bir ulus mu oldu?
Hırsızlar arasında mı yakalandı ki,
Ondan söz ettikçe baş sallıyorsun?
28“Ey Moav'da yaşayanlar,
Kentlerinizi terk edip kayalara sığının.
Uçurumun ağzında yuvasını yapan
Güvercin gibi olun.
29 Moav'ın ne denli gururlanıp büyüklendiğini,
Kendini ne denli beğendiğini,
Kibirlenip küstahlaştığını,
Övünüp kabardığını duyduk.
30Küstahlığını biliyorum” diyor RAB,
“Övünmesi boşunadır, yaptıkları da.
31Bu yüzden Moav için haykıracak,
Bütün Moav için feryat edeceğim.
Ağlayacağım Kîr-Hereset halkı için.
32Ey Sivma asması,
Senin için Yazer halkından çok ağlayacağım.
Filizlerin gölü[c] aşıp
Yazer'e ulaştı.
Yok edici yaz meyvelerini, üzümünü yok etti.
33Moav'ın meyve bahçelerinden, tarlalarından
Sevinç ve neşe yok oldu.
Üzüm sıkma çukurlarından şarap akışını durdurdum;
Kimse sevinç çığlıklarıyla üzüm ezmiyor,
Çığlıklar var, ama sevinç çığlıkları değil.
34 “Heşbon ve Elale'nin haykırışları
Yahas'a ulaşıyor.
Soar'dan Horonayim'e,
Eglat-Şelişiya'ya dek çığlıklar yükseliyor.
Çünkü Nimrim suları bile kurudu.
35Moav'da puta tapılan yerlerde
Sunu sunanları,
İlahlarına buhur yakanları
Yok edeceğim” diyor RAB.
36“Bu yüzden yüreğim ney gibi
İnliyor Moav için;
Kîr-Hereset halkı için ney gibi
İnliyor yüreğim.
Çünkü elde ettikleri zenginlik uçup gitti.
37“Herkes saçını sakalını kesecek,
Elini yaralayacak,
Beline çul saracak.
38Moav damlarında, meydanlarında
Yalnız ağlayış var.
Çünkü Moav'ı kimsenin beğenmediği
Bir kap gibi kırdım” diyor RAB.
39“Nasıl da darmadağın oldu Moav!
Nasıl acıyla feryat ediyor!
Nasıl da sırtını dönüyor utançtan!
Moav çevresindekilere alay konusu,
Dehşet verici bir örnek oldu.”
40RAB diyor ki,
“Bakın! Düşman birden çullanan bir kartal gibi
Kanatlarını Moav'ın üzerine açacak.
41Keriyot ele geçirilecek,
Kaleler alınacak.
O gün Moavlı askerlerin yüreği,
Doğum sancısı çeken kadının yüreği gibi olacak.
42Moav yıkıma uğrayacak,
Halk olmaktan çıkacak;
Çünkü RAB'be karşı büyüklük tasladı.
43 Önünde dehşet, çukur ve tuzak var,
Ey Moav halkı!” diyor RAB.
44“Dehşetten kaçan çukura düşecek,
Çukurdan çıkan tuzağa yakalanacak;
Çünkü Moav'ın üzerine
Cezalandırma yılını getireceğim” diyor RAB.
45 “Heşbon'un gölgesinde
Bitkin düşmüş kaçkınlar.
Çünkü Heşbon'dan ateş,
Sihon'un ortasından alev çıktı;
Moavlılar'ın alınlarını,
Kargaşa çıkaranların başlarını yakıp yok etti.
46Vay sana, ey Moav!
İlah Kemoş'un halkı yok oldu,
Oğulların sürgüne gönderildi,
Kızların tutsak alındı.
47Ama son günlerde
Yine eski gönencine kavuşturacağım Moav'ı” diyor RAB.
Moav'ın yargısı burada sona eriyor.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

46:1-51:64 Bkz. Yer.25:1-38 ve ilgili notlar. Bu bölümler, Yeremya’nın hizmeti sırasında Yahuda’ya hükmetmek için mücadele eden iki büyük güç olan Mısır (46. bölüm) ve Babil’le ilgili önbildirilerle (50-51. bölümler) başlayıp sona erer. Peygamberliklerin hitap sırası genel olarak batıdan doğuya şeklindedir (bkz. Yşa.13-23 ve Hez.25-32. bölümlere ait notlar ; Amo.1-2. bölümler; Sef.2:4-15).
48:1 Moav’a ilişkin Bkz. Yar.19:36-38; Yşa.16:6. Bu ülke Lut Gölü’nün doğusunda, bugünkü Ürdün’ün sınırları içerisindeydi. Moav’ın kuzey bölgesi üzüm ve yaz meyveleri açısından verimliydi. Bu ürünlere ek olarak koyun yetiştiriciliği Moavlılar’ı zenginleştirmişti ve tarih boyunca ciddi istilalardan görece uzak kaldıklarından güvenlik kaygısı yaşamıyorlardı. Moavlılar, Yahudiler’in ezeli düşmanıydı ve her iki taraf da dönem dönem karşılıklı saldırılarda bulunmuşlardı. Tarihçi Josefus yazılarında (Josefus’un, Yahudiler’in Tarihi kitabı, 10.9.7), Yeremya’nın Moav’ın yıkılışı yla ilgili peygamberlik sözlerinin “Nebukadnessar’ın krallığının yirmi üçüncü yılında” (İÖ 582’de) yerine geldiğini belirtmektedir. Nevo’nun... Kiryatayim Bu kentler aslında Ruben oymağına verilmişti (bkz. Say.32:3,Say.32:37-38; Yşu.13:19). Nevo, Kiryatayim ve bu bölümde söz edilen öbür kentlerin adlarına, Moav Kralı Meşa (bkz. 2Kr.3:4) tarafından yaklaşık İÖ 840’ta yazılan ve 1868’de ortaya çıkarılan önemli bir Moav yazıtında da rastlanmaktadır.
48:7 Putperest halklar bir yerden göç ettiklerinde, ilahlarının da kendileriyle birlikte taşındıklarına inanıyorlardı. Kemoş Bkz. Yer.48:13,Yer.48:46. Moav’ın baş ilahı (bkz. Say.21:20; 1Kr.11:7,1Kr.11:33; 2Kr.3:26-27; 2Kr.23:13).
48:8 Yok edici Bkz. Yer.48:32. Muhtemelen Nebukadnessar. Vadi... Yayla Moav’ın batı bölgesinin büyük kısmı Şeria Vadisi’ne bakmaktadır.
48:9 Bkz. Yer.17:6. Moav toprağına tuz dökün Ekilmeye uygun alanlarını verimsizleştirmek amacıyla.
48:10 savsaklayana RAB’bin Moav’ı yok etmek üzere belirlediği kişilere, atandıkları görevin önemi vurgulanır.
48:11 Şarap tortusu gibi Üzüm bağlarıyla ünlü Moav için uygun bir benzetmedir (bkz. Yer.48:32-33; Yşa.16:8-10). Sürgüne gönderilmedi İsrailliler’in aksine. Moav halkı, sürgüne gönderilmediği için küstahça bir gurura kapılmıştı.
48:12 günler geliyor RAB Moav’ı yok edecektir (bkz. Yer.48:1’e ait not).
48:13 İsrail halkı İÖ 722-721’de sürgüne gönderilen İsrail (kuzey) Krallığı halkı. Beytel’den Krş.Amo.3:14; Amo.4:4; Yarovam’ın buzağı şeklindeki altın putları yerleştirdiği kentlerden biri (bkz. 1Kr.12:25-33).
48:15 yerle bir eden Nebukadnessar. Kral Bkz. Yer.46:18’e ait not. Burada ilah Kemoş’tan değil, Yüce Kral olan RAB’den söz edilmektedir.
48:17 çevresinde yaşayan, ününü bilen Sırasıyla yakındaki ve uzaktaki uluslar kastedilmektedir. Kudret Bir zamanlar Moavlılar güçlü bir ulustu (bkz. Yer.27:3; 2Kr.1:1; 2Kr.3:5; 2Kr.24:2). asası... değnek Yetki ve egemenlik simgeleri (bkz. Yar.49:10, Say.24:17; Say.25:1-3).
48:18 Divon Kenti’nde Kral Meşa’nın ünlü Moav Taşı’nın ortaya çıkarıldığı, önemli Moav kentlerinden biri (muhtemelen bir dönem bölgenin başkenti olmuştu; ayrıca bkz. Yer.48:22; Say.21:30).
48:19 Aroer’de Moav’ın merkezinde (ayrıca bkz. Say.32:34).
48:20 Arnon Moav’ın, yer yer derin vadilerden geçen en büyük ırmağı.
48:21 Yayladaki kentler Bkz. Yer.48:8’e ait not.
48:21-25 Moav kentlerinin adlarının peş peşe okunması, yıkımla ilgili peygamberlik sözlerinin ciddiyetini vurgulamak amaçlıdır.
48:26 RAB Babilli işgalcilere yönelik konuşmaktadır. sarhoş edin Tanrı’nın gazap kâsesinden içerek (bkz. Yer.25:15-29). Alay konusu Bkz. Yer.48:27; Sef.2:8,Sef.2:10.
48:27 baş sallıyorsun Bkz. Yer.18:16 ve ilgili not.
48:29-30 Yşa.16:6’daki Moav’la ilgili tanımın daha geniş bir biçimi.
48:31-33 Bkz. Yşa.16:7-10. Yeşaya ve Yeremya’da birbirine benzeyen bu ayetlerde, zaferi kutlayan savaşçıların ve ağlayan peygamberlerin sesleriyle bağ bozumu kutlamalarının yapılamamasından ve yenilgiden kaynaklanan sessizlik vurgulanır.
48:32 Sivma... Yazer Tarih boyunca sürekli el değiştiren (Amorlular, İsrailliler; bkz. Say.21:32), asmaların ve yaz meyvelerinin yetiştiği bu verimli bölge Moavlılar’ın elindeydi. Yok edici Bkz. Yer.48:8. Muhtemelen Nebukadnessar.
48:34 Bkz. Yşa.15:4-6.
48:36 Bkz. Yşa.16:11. ney Cenazelerde yas tutanlar tarafından çalınırdı (bkz. Hez.18:23).
48:37 Yas göstergesi olarak (krş. Yer.16:6).
48:38 kimsenin beğenmediği Bir kap gibi kırdım Bkz. Yer.48:4 ve Yer.48:12’ye ait not; krş. Yer.22:28 ve ilgili not.
48:40-41 Bkz. Edom, Yer.49:22.
48:40 kartal Nebukadnessar (krş. Hez.17:3; bkz. Yas.28:49).
48:41 Doğum sancısı çeken kadının Bkz. Yer.4:31.
48:44 kaçan... yakalanacak Tanrı’nın yargısı kaçınılmazdır (bkz. Amo.5:18-20).
48:45-46 Bkz. Say.21:28-29; ayrıca bkz. Yer.24:17. Balam’ın Moav’a yönelik bildirileri yerine gelmek üzeredir.
48:45 Heşbon’un Kral Sihon yönetimi altındaki bu kent Moavlılar için tehdit haline gelmişti (bkz. Say.21:26); Moav halkı bu kez sürgün edilecekti.
48:46 Kemoş’un Bkz. Yer.48:7’ye ait not.
48:47 Bkz. Yer.46:26. eski gönencine kavuşturacağım Bkz. Yer.33:7’ye ait not. son günlerde Mesih egemenliğini kurduğunda.

Videolar

Yeremya Girişi

Peygamber Yeremya İ.Ö. 7. yüzyılın sonuyla 6. yüzyılın başlarında yaşadı. Uzun hizmeti sırasında Tanrı'nın halkını uyardı, yaptıkları günah ve putperestlik yüzünden başlarına gelecek büyük felaketi önceden bildirdi. Peygamberliğin yerine geldiğini -Yeruşalim'in Babil Kralı Nebukadnessar'ın eline geçtiğini, kentin ve tapınağın yıkıldığını, Yahuda Kralı'yla birçok kişinin Babil'e sürgüne gittiğini- gördü. Halkın sürgünden geri dönüp eski gönencine kavuşacağını da bildirdi.

Yeremya Kitabı aşağıdaki bölümlere ayrılabilir:

1. Yeremya'nın çağrılışı.
2. Kral Yoşiya, Yehoyakim, Yehoyakin ve Sidkiya döneminde Tanrı'nın Yahuda halkına verdiği uyarılar.
3. Yeremya'nın yazmanı Baruk'un derlediği yazılarla Yeremya'nın peygamberlik sözleri ve yaşamından önemli kesitler.
4. Tanrı'nın birçok ulusa ilişkin bildirileri.
5. Yeruşalim'in düşüşü ve halkın Babil'e sürülmesi

Yeremya çok duyarlı biriydi. Halkını seviyor, halkın başına gelecek yıkımları bildirmekten hoşlanmıyordu. Birçok bölümde Tanrı onu peygamber olarak atadığı için acı duyduğunu söylüyor. Tanrı'nın sözü onun yüreğinde ateş gibiydi, onu söndüremiyordu.

Kitabın 31:31-34 ayetleri umut doludur. Yeni bir antlaşmanın olacağı bir gün gelecek. Öğreten olmadan, anımsatan olmadan halkın Tanrı sözünü yerine getireceği gün gelecek. Çünkü Tanrı sözü onların yürekleri üzerine yazılacak.

Ana Hatlar:

1:1-19 Yeremya'nın çağrılışı
2:1-25:38 Kral Yoşiya, Yehoyakim, Yehoyakin ve Sidkiya döneminde yapılan peygamberlik sözleri
26:1-45:5 Yeremya'nın başından geçen olaylar
46:1-51:64 Uluslara ilişkin bildiriler
52:1-34 Yeruşalim'in düşüşü
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş