Yeremya 17

17
Yahuda'nın Günahı
1“Yahuda'nın günahı demir kalemle yazıldı;
Yüreklerinin levhaları,
Sunaklarının boynuzları üzerine
Elmas uçlu aletle oyuldu.
2Bol yapraklı her ağacın yanında,
Her yüksek tepedeki sunaklarla,
Aşera putlarıyla
Çocuklarıymış gibi ilgileniyorlar.
3Ey kırdaki dağım, ülkende işlenen günahlar yüzünden
Servetini, bütün hazinelerini
Ve puta tapılan yerlerini bırakacağım, yağmalansın.
4Sana verdiğim mülkü kendi suçunla yitireceksin.
Bilmediğin bir ülkede
Düşmanlarına köle edeceğim seni.
Çünkü öfkemi alevlendirdiniz,
Tutuşup sonsuza dek yanacak.”
5RAB diyor ki,
“İnsana güvenen,
İnsanın gücüne dayanan,
Yüreği RAB'den uzaklaşan kişi lanetlidir.
6Böylesi bozkırdaki çalı gibidir,
İyilik geldiği zaman görmeyecek;
Kurak çöle,
Kimsenin yaşamadığı tuzlaya yerleşecek.
7“Ne mutlu RAB'be güvenen insana,
Güveni yalnız RAB olana!
8 Böylesi su kıyılarına dikilmiş ağaca benzer,
Köklerini akarsulara salar.
Sıcak gelince korkmaz,
Yaprakları hep yeşildir.
Kuraklık yılında kaygılanmaz,
Meyve vermekten geri durmaz.”
9Yürek her şeyden daha aldatıcıdır, iyileşmez,
Onu kim anlayabilir?
10 “Ben RAB, herkesi davranışlarına,
Yaptıklarının sonucuna göre ödüllendirmek için
Yüreği yoklar, düşünceyi denerim.”
11Yumurtlamadığı yumurtaların üzerinde oturan keklik nasılsa,
Haksız servet edinen kişi de öyledir.
Yaşamının ortasında serveti onu bırakır,
Yaşamının sonunda kendisi aptal çıkar.
12Tapınağımızın yeri
Başlangıçtan yüceltilmiş görkemli bir tahttır.
13Ey İsrail'in umudu RAB,
Seni bırakanların hepsi
Utanılacak duruma düşecek.
Sana sırtını dönenler toprağa yazılacak,
Çünkü RAB'bi, diri su pınarını bıraktılar.
14Şifa ver bana, ya RAB,
O zaman iyi olurum;
Kurtar beni, kurtuluş bulurum,
Çünkü övgüm sensin.
15Bana, “Hani, RAB'bin sözü nerede?
Haydi, gelsin yerine bakalım” deyip duruyorlar.
16Senin hizmetinde çoban olmaktan kaçınmadım,
Felaket gününü de ben istemedim.
Dudaklarımdan çıkan her sözü bilirsin, ya RAB.
O söz zaten senin ağzındaydı.
17Dehşet verme bana,
Felaket gününde sığınağım sensin.
18Bana eziyet edenler utandırılsın,
Ama beni utandırma;
Onları yılgınlığa düşür,
Ama beni düşürme.
Felaket gününü getir üzerlerine,
Onları iki kat yıkımla ez.
Şabat Günü'nün Kurallarına Uymak
19RAB bana şöyle dedi: “Yahuda krallarının girip çıktığı Halk Kapısı'na ve Yeruşalim'in öbür kapılarına git, orada dur. 20Halka de ki, ‘Ey Yahuda kralları, Yahuda halkı, Yeruşalim'de oturup bu kapılardan girenler, RAB'bin sözünü dinleyin! 21 RAB diyor ki, Şabat Günü yük taşımamaya, Yeruşalim kapılarından içeri bir şey sokmamaya dikkat edin. 22 Şabat Günü evinizden yük çıkarmayın, hiç iş yapmayın. Atalarınıza buyurduğum gibi Şabat Günü'nü kutsal sayacaksınız. 23Ne var ki, onlar sözümü dinlemediler, kulak asmadılar. Dikbaşlılık ederek beni dinlemediler, yola gelmek istemediler. 24Beni iyi dinlerseniz, diyor RAB, Şabat Günü bu kentin kapılarından yük taşımayıp hiç iş yapmayarak Şabat Günü'nü kutsal sayarsanız, 25Davut'un tahtında oturan krallarla önderler savaş arabalarına, atlara binip Yahuda halkı ve Yeruşalim'de yaşayanlarla birlikte bu kentin kapılarından girecekler. Bu kentte sonsuza dek insanlar yaşayacak. 26Yahuda kentlerinden, Yeruşalim çevresinden, Benyamin topraklarından, Şefela'dan, dağlık bölgeden, Negev'den gelip RAB'bin Tapınağı'na yakmalık sunular, kurbanlar, tahıl sunuları, günnük ve şükran sunuları getirecekler. 27Ancak beni dinlemez, Şabat Günü Yeruşalim kapılarından yük taşıyarak girer, o günü kutsal saymazsanız, kentin kapılarını ateşe vereceğim. Yeruşalim saraylarını yakıp yok edecek, hiç sönmeyecek ateş.’ ”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

16:21-17:4 RAB, Yeremya’ya karşılık verir ve Yer.16:1’de başlayan uyarılarını sürdürür.
17:1 demir kalemle yazıldı Kalıcı olması gereken kayıtlar için kullanılırdı (bkz. Eyü.19:24). Burada Yahuda halkının günahının affedilmeyeceği betimlenir; halk Kutsal Yasa’ya tâbi olduğu için, dolaylı olarak bu günahların sonuçlarını görecekleri de ima edilir. Yüreklerinin levhaları Bkz. Özd.3:3; Özd.7:3. Sunaklarının boynuzları Günahların bağışlanması gerektiği yerdir (bkz. Lev.16:18). Ancak Yahuda halkının günahları, Tanrı’nın onları bağışlamayacağı, hatta yaptıklarını da unutmayacağı düzeye gelmiştir.
17:2 Bol yapraklı her ağacın... yüksek tepedeki Bkz. Yer.2:20’ye ait not. sunaklarla,Aşera putlarıyla Bkz. Çık.34:13 ve Yas.7:5’e ait notlar.
17:3-4 Bkz. Yer.15:13-14 ve ilgili notlar.
17:3 dağım Yeruşalim’deki tapınağın bulunduğu yer olan Siyon Dağı (bkz. Mez.24:3; Yşa.2:3; Zek.Yşa.8:3). puta tapılan yerlerini Bkz. 1Kr.3:2’ye ait not.
17:4 mülkü Kenan toprakları (bkz. Yer.16:18; ayrıca bkz. Yer.2:7’ye ait not).
17:5-8 Bkz. Mez.1 ve ilgili notlar.
17:5 lanetlidir Bkz. Yer.11:3’e ait not.
17:6 tuzlaya yerleşecek Tanrı’nın antlaşmasına uymamanın getirdiği lanetlerden (bkz. Yas.29:23).
17:8 akarsulara Bkz. Yşa.44:4 ve ilgili not. Kuraklık Bkz. Yer.14:1’e ait not. Meyve vermekten RAB’bin, Yeremya’nın Yer.12:1-2’deki (bkz. ilgili notlar) şikayetine verdiği yanıt.
17:9 Yürek Bkz. Mez.5:9 ve ilgili not; krş. Özd.4:23.
17:10 yoklar... denerim Bkz. Yer.11:20; Yer.12:3; krş. Mez.139:1,Mez.139:23-24. Yaptıklarının sonucuna göre Krş. Yer.6:19.
17:11 Bir özdeyiştir (krş. Yer.17:9). keklik Bkz. 1Sa.26:20. aptal çıkar Bkz. Özd.1:7’ye ait not.
17:12-18 Yeremya Kitabı’ndaki ağıtların dördüncüsü (önceki, Yer.15:10-21; bkz. Giriş).
17:12 Başlangıçtan İsrail tarihinin ilk zamanlarından bu yana Siyon Dağı, Tanrı tarafından kutsal yer olarak seçilmişti (bkz. Çık.15:17). yüceltilmiş Siyon Dağı’nda kurulduğu için (Hez.20:40). görkemli bir tahttır Bkz. Yer.14:21’e ait not; ayrıca bkz. Yşa.6:1; Bilgi Kutusu: Buluşma Çadırı ve Tapınak, s.122. RAB, bazı ayetlerde tapınakta bulunanAntlaşma Sandığı’nın üzerinde Keruvlar arasında oturur halde tasvir edilir (bkz. örn. Mez.80:1; Mez.99:1).
17:13 İsrail’in umudu Bkz. Yer.14:8’e ait not. toprağa Kenan ve Mezopotamya edebiyatında da olduğu gibi, ölüler diyarını ifade eder (bkz. Mez.61:2’ye ait not; ayrıca bkz. Eyü.7:21’e ait not). “Toprağa yazılmak”, bu bağlamda ‘ölüme mahkum olmak’ anlamında olup “yaşam kitabına yazılmak” ifadesinin zıttıdır (bkz. Çık.32:32; Dan.12:1; ayrıca bkz. Mez.69:28; Luk.10:20; Va.3:5 ve ilgili notlar). diri su pınarını bıraktılar Krş. Yer.15:18; bkz. Yer.2:13’e ait not.
17:14 Şifa ver bana Bkz. Yer.15:18; Mez.6:2. övgüm sensin Bkz. Mez.22:3 ve ilgili not.
17:15 Bkz. Yer.20:8. Düşmanları Yeremya’yı sahte peygamber olmakla suçluyor (bkz. Yas.13:1-18; Yas.18:14-22). Suçlamaları, Yahuda Krallığı’nın İÖ 605’te Karkamış Savaşı’nın ardından Babilliler tarafından ilk defa istila edilmesinden önce dile getirilmiş olmalıdır (bkz. Yer.46:2; ayrıca bkz. Giriş).
17:16 çoban Çoğunlukla kral veya önderler için kullanılan bu ifade, burada halkı yönlendirici etkisinden ötürü Peygamber Yeremya için kullanılmıştır (bkz. Yer.2:8; Mez.23:1; Yu.10:1-30’a ait notlar).
17:17 Felaket gününde Bkz. Yer.17:18; Yer.15:11. sığınağım Bkz. Yer.16:19 ve ilgili not.
17:18 Bana eziyet edenler Bkz. Yer.15:15. iki kat Bkz. Yer.16:18; Yşa.40:2 ve ilgili not.
17:19-27 Bkz. Yer.17:22’ye ait not ; Şabat Günü, Çık.20:8-11’e ait notlar; Çık.31:13-17; Yas.5:12-15; Hez.20:12.
17:19 Halk Kapısı’na Tapınağın kapılarından hiçbirinin adı Halk Kapısı olmadığına göre, muhtemelen kralların kullandığı ve önünde halkın bir araya geldiği bir kapıdır. Doğu Kapısı olduğu düşünülür.
17:20 Yahuda kralları O dönemdeki kral dâhil, Davut Hanedanlığı’nın yönetime geçen üyeleri anlamında (bkz. örn. Yer.17:25; Yer.1:18; Yer.2:26; Yer.13:13; Yer.19:3).
17:21 dikkat edin Bkz. Yşu.23:11. Bu ifade RAB’bin buyruğuna özenle itaat etmenin önemini vurgular.
17:22 hiç iş yapmayın... Şabat Günü’nü kutsal Bkz. Çık.20:8-11; Yas.5:12,Yas.5:14.
17:23 dinlemediler, kulak asmadılar Bkz. Yer.7:26 ve ilgili not; ayrıca bkz. Yer.11:10. yola gelmek istemediler Bkz. Yer.2:30; Yer.5:3.
17:25 Bkz. Yer.22:4. Yahuda halkı RAB’be itaat ettiği takdirde (bkz. Yer.17:27), krallık düzeninin Kral Davut’un hanedanlığından süreceği (bkz. Yer.23:5-6; Yer.30:9; Yer.33:15; 2Sa.7:12-17) ve Yeruşalim’in bir kere daha insanların yaşadığı bir yer olacağı bildirilmektedir (2Sa.31:38-40; Zek.2Sa.2:2-12; 2Sa.8:3; 2Sa.14:11; ayrıca bkz. Yer.31:31-34 ve ilgili not).
17:26 Benyamin topraklarından Bkz. Yer.1:1. Şefela’dan, dağlık bölgeden Bkz. Yas.1:7’ye ait not. Negev’den Bkz. Yar.12:9’a ait not.
17:27 İtaatsizlik felaket getirecek ve Yer.17:24-26’daki vaatlerin geç gerçekleşmesine yol açacaktır. Yeruşalim kapılarından Şabat Günü’yle ilgili yasanın çiğnenmesi sonucu gelen lanetin göstergesi olarak yıkılacak olan ilk yapılardır. ateşe... saraylarını yakıp yok edecek... ateş Tanrı’nın yargısının betimlendiği peygamberlik sözleri (bkz. Yer.49:27; Yer.50:32;Amo.1:4,Amo.1:7,Amo.1:10,Amo.1:12,Amo.1:14; Amo.2:2,Amo.2:5; krş. Yer.21:14).

Videolar

Yeremya Girişi

Peygamber Yeremya İ.Ö. 7. yüzyılın sonuyla 6. yüzyılın başlarında yaşadı. Uzun hizmeti sırasında Tanrı'nın halkını uyardı, yaptıkları günah ve putperestlik yüzünden başlarına gelecek büyük felaketi önceden bildirdi. Peygamberliğin yerine geldiğini -Yeruşalim'in Babil Kralı Nebukadnessar'ın eline geçtiğini, kentin ve tapınağın yıkıldığını, Yahuda Kralı'yla birçok kişinin Babil'e sürgüne gittiğini- gördü. Halkın sürgünden geri dönüp eski gönencine kavuşacağını da bildirdi.

Yeremya Kitabı aşağıdaki bölümlere ayrılabilir:

1. Yeremya'nın çağrılışı.
2. Kral Yoşiya, Yehoyakim, Yehoyakin ve Sidkiya döneminde Tanrı'nın Yahuda halkına verdiği uyarılar.
3. Yeremya'nın yazmanı Baruk'un derlediği yazılarla Yeremya'nın peygamberlik sözleri ve yaşamından önemli kesitler.
4. Tanrı'nın birçok ulusa ilişkin bildirileri.
5. Yeruşalim'in düşüşü ve halkın Babil'e sürülmesi

Yeremya çok duyarlı biriydi. Halkını seviyor, halkın başına gelecek yıkımları bildirmekten hoşlanmıyordu. Birçok bölümde Tanrı onu peygamber olarak atadığı için acı duyduğunu söylüyor. Tanrı'nın sözü onun yüreğinde ateş gibiydi, onu söndüremiyordu.

Kitabın 31:31-34 ayetleri umut doludur. Yeni bir antlaşmanın olacağı bir gün gelecek. Öğreten olmadan, anımsatan olmadan halkın Tanrı sözünü yerine getireceği gün gelecek. Çünkü Tanrı sözü onların yürekleri üzerine yazılacak.

Ana Hatlar:

1:1-19 Yeremya'nın çağrılışı
2:1-25:38 Kral Yoşiya, Yehoyakim, Yehoyakin ve Sidkiya döneminde yapılan peygamberlik sözleri
26:1-45:5 Yeremya'nın başından geçen olaylar
46:1-51:64 Uluslara ilişkin bildiriler
52:1-34 Yeruşalim'in düşüşü
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş