Yeremya 7

7
Tapınağa Güvenmek Yararsızdır
1RAB Yeremya'ya şöyle seslendi: 2“RAB'bin Tapınağı'nın kapısında durup şu sözü duyur. De ki,
“ ‘RAB'bin sözünü dinleyin, ey RAB'be tapınmak için bu kapılardan giren Yahuda halkı! 3İsrail'in Tanrısı, Her Şeye Egemen RAB diyor ki: Yaşantınızı ve uygulamalarınızı düzeltin. O zaman burada kalmanızı sağlarım[a]. 4“RAB'bin Tapınağı, RAB'bin Tapınağı, RAB'bin Tapınağı buradadır!” gibi aldatıcı sözlere güvenmeyin. 5Eğer yaşantınızı ve uygulamalarınızı gerçekten düzeltir, birbirinize karşı adil davranır, 6yabancıya, öksüze, dula haksızlık etmez, burada suçsuz kanı akıtmaz, sizi yıkıma götüren başka ilahların ardınca gitmezseniz, 7burada, sonsuza dek atalarınıza vermiş olduğum ülkede kalmanızı sağlarım. 8Ne var ki, sizler işe yaramaz aldatıcı sözlere güveniyorsunuz.
9-10“ ‘Çalmak, adam öldürmek, zina etmek, yalan yere ant içmek, Baal'a buhur yakmak, tanımadığınız başka ilahların ardınca gitmek, bütün bu iğrençlikleri yapmak için mi bana ait olan tapınağa gelip önümde duruyor, güvenlikteyiz diyorsunuz? 11 Bana ait olan bu tapınak sizin için bir haydut ini mi oldu? Ama ben görüyorum neler yaptığınızı!’ diyor RAB.
12 “ ‘Daha önce adımı yerleştirmiş olduğum Şilo'daki yerime gidin. Halkım İsrail'in kötülüğü yüzünden ona ne yaptığımı görün. 13Bütün bunları yaptınız, diyor RAB, size defalarca seslendim ama dinlemediniz; sizi çağırdım ama yanıt vermediniz. 14Bu yüzden Şilo'ya ne yaptımsa, bana ait olan, güvendiğiniz bu tapınağa da –sizlere, atalarınıza vermiş olduğum bu yere de– aynısını yapacağım. 15Kardeşlerinizi, bütün Efrayim soyunu nasıl attıysam, sizleri de öyle atacağım huzurumdan.’
16“Sana gelince, ey Yeremya, bu halk için yalvarma; onlar için ne yakar ne de dilekte bulun; bana yalvarıp yakarma, çünkü seni dinlemeyeceğim. 17Onların Yahuda kentlerinde, Yeruşalim sokaklarında neler yaptıklarını görmüyor musun? 18Çocuklar odun topluyor, babalar ateş yakıyor, kadınlar Gök Kraliçesi'ne[b] pide pişirmek için hamur yoğuruyor. Beni öfkelendirmek için başka ilahlara dökmelik sunular sunuyorlar. 19İncittikleri ben miyim, diyor RAB. Hayır, kendilerini inciterek utanca boğuyorlar.
20“Bu yüzden Egemen RAB diyor ki, ‘Buranın üzerine, insanın, hayvanın, kırdaki ağaçların, toprağın ürününün üzerine kızgın öfkemi yağdıracağım. Yakıp yok edecek her şeyi, sönmeyecek.’
21“İsrail'in Tanrısı, Her Şeye Egemen RAB diyor ki, ‘Yakmalık sunularınızı öbür kurbanlarınıza ekleyin de et yiyin. 22Çünkü atalarınızı Mısır'dan çıkardığımda, yakmalık sunularla kurbanlar hakkında onlara seslenip buyruk vermedim. 23Onlara şunu buyurdum: Sözümü dinlerseniz, ben sizin Tanrınız, siz de benim halkım olursunuz. İyilik bulmanız için her konuda size buyurduğum yolda yürüyün. 24Ne var ki, dinlemediler, kulak asmadılar; kendi isteklerinin, kötü yüreklerinin inadı doğrultusunda yürüdüler. İleri değil, geri gittiler. 25Atalarınızın Mısır'dan çıktığı günden bu yana, size her gün defalarca peygamber kullarımı gönderdim. 26Ama beni dinlemediniz, kulak asmadınız. İnat ederek atalarınızdan daha çok kötülük yaptınız.’
27“Onlara bütün bunları söyleyeceksin ama seni dinlemeyecekler. Onları çağıracaksın ama yanıt vermeyecekler. 28Bunun için onlara de ki, ‘Tanrısı RAB'bin sözünü dinlemeyen, ders almayan ulus işte budur. Bana bağlılıkları yok oldu, bağlılıktan söz etmez oldular.
29“ ‘Saçını kes ve at, ey Yeruşalim,
Çıplak tepeler üzerinde ağıt yak.
Çünkü RAB, öfkesine uğramış kuşağı
Reddedip terk etti.’ ”
Ben-Hinnom Vadisi'nde İşlenen Günahlar
30“ ‘Yahuda halkı gözümde kötü olanı yaptı, diyor RAB. Bana ait olan bu tapınağa iğrenç putlarını yerleştirerek onu kirlettiler. 31 Oğullarını, kızlarını ateşte kurban etmek için Ben-Hinnom Vadisi'nde, Tofet'te puta tapılan yerler kurdular. Böyle bir şeyi ne buyurdum ne de aklımdan geçirdim. 32Bundan ötürü oraya artık Tofet ya da Ben-Hinnom Vadisi değil, Kıyım Vadisi deneceği günler geliyor, diyor RAB. Tofet'te yer kalmayana dek gömecekler ölüleri. 33 Bu halkın ölüleri yırtıcı kuşlara, yabanıl hayvanlara yem olacak; onları korkutup kaçıran kimse olmayacak. 34 Yahuda kentlerinde, Yeruşalim sokaklarında sevinç ve neşe sesine, gelin güvey sesine son vereceğim; ülke viraneye dönecek.
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

7:1-10:25 Yeremya tarafından muhtemelen birkaç yıl boyunca aktarılan bir dizi bildiridir. Yer.26:2-6,Yer.26:12-15, içerik bakımından 7. bölüme çok benzediği için, bazıları 7-10. bölümlerin (veya en azından 7. bölümün) Yehoyakim’in krallığı dönemine ait olduğuna inanır (bkz. Yer.26:1). Ancak Yeremya’nın uzun süreli hizmeti boyunca çeşitli konuların tekrar edilmiş olması da mümkündür; çünkü sorunlar, çözümler ve hatta olası sonuçlar (yargı veya yenilenme; bkz. Bilgi Kutusu: İsrail’in Gönence Kavuşması, s.1212) her zaman aynıydı. Bu yüzden 7-10. bölümlerde söz edilenler, Kral Yoşiya’nın döneminde de gerçekleşmiş olabilir.
7:1-8:3 Eğer Yahuda halkı hem RAB’be hem de sahte ilahlara tapınmayı sürdürürse, Kral Süleyman’ın Yeruşalim’de inşa ettirdiği tapınak, Şilo’daki tapınma yeri gibi yıkılacaktır (bkz. Yer.7:12’ye ait not; krş. Yşa.64:6). Bu kısımda söz edilen konular 26-29. bölümlerde de işlenir.
7:1 RAB... seslendi Bkz. Yer.1:2 ve ilgili not.
7:2 kapısında Tapınağın iç ve dış avluları arasında giriş çıkışın yapıldığı, muhtemelen Yeni Kapı olarak bilinen kapı (Yer.26:10; Yer.36:10). dinleyin Bkz. Yer.2:4’e ait not. tapınmak için Muhtemelen üç büyük bayramdan birini kutlamak üzere (bkz. Yas.16:16 ve ilgili not). kapılardan Dış avluya açılan.
7:3 burada Tanrı’nın onlara vermiş olduğu topraklarda (bkz. örn. Yer.7:7; Yer.14:13; Yer.24:5-6).
7:4 RAB’bin Tapınağı Tapınak ve tapınağa ait binaların tümü. aldatıcı sözlere Sahte peygamberlerin sözleri. Yahudalılar, komşu ulusların inançlarını andıran bir düşünceye sahiptiler: İlahların mutlaka bir “eve” ihtiyacı olduğu düşüncesi doğrultusunda, kendi evini (yani, tapınağı ve tapınağın kurulduğu Siyon Dağı’nı) korumak isteyen RAB’bin de Yeruşalim’e zarar gelmesine izin vermeyeceğini düşünüyorlardı. Kent, Hizkiya’nın krallığı döneminde mucizevi şekilde kurtulduğu için buna daha çok inanılıyordu (bkz. 2Kr.19:32-36; krş. 2Sa.7:11-14; Mez.132:13-14). Yahudalılar, tapınağı, ulusu koruyacak bir tılsım olarak görmeye başlamışlardı; oysa tapınağa güvenmek yerine orada yaşayan Tanrı’ya güvenmek ve O’nun isteğini yerine getirmek gerekiyordu. Tanrı hiçbir zaman, günah işleyen halkını cezasız bırakacağına dair bir söz vermemiştir (Mez.7:8; bkz. Mik.3:11).
7:6 Genel olarak herkese yönelik bir buyruk olmakla birlikte, özellikle yöneticilerin ve önderlerin yükümlülüklerindendir (bkz. 22 :2-3). yabancıya, öksüze, dula Bkz. Yas.24:19-21; Yas.26:12-13; Yas.27:19; krş. Yak.1:27. suçsuz kanı Bkz. Yer.19:4; Yer.22:17; ayrıca bkz. Kral Manaşşe, 2Kr.21:16.
7:7 sonsuza dek... ülkede Bkz. Yar.17:8 ve ilgili not.
7:8 aldatıcı sözlere Bkz. Yer.7:4’e ait not.
7:9-10 Bu ayette, On Buyruk’tan birinci buyruğun ve altı ile dokuzuncu buyruklar arasındakilerin çiğnenmesinden söz edilmektedir (bkz. Çık.20. bölüm; krş. Hoş.4:2 ve ilgili not). Baal’abuhur yakmak Bkz. Yer.1:16’ya ait not. tanımadığınız başka ilahların ardınca gitmek Bkz. Yer.19:4. Bu tür günahlar onların sürgün edilmesinin nedeni olacaktı (bkz. Yer.9:14,Yer.9:16; Yer.16:11,Yer.16:13). iğrençlikleri Bkz. Lev.7:21’e ait not. bana ait olan tapınağa Tapınak Tanrı’nın yeryüzündeki konutuydu ve Tanrı kendini tüm dünyaya oradan tanıtıyordu (bkz. Yer.7:11-15,Yer.7:30; Yer.25:29; Yer.32:34; Yer.34:15; Yas.12:5 ve ilgili not; ayrıca bkz. Mez.5:11’e ait not). güvenlikteyiz Bkz. Yer.12:12.
7:11 İsa Mesih, Yşa.56:7’nin son yarısıyla birlikte bu ayetin bir kısmını öğretilerinden birini aktarırken alıntılamıştır (Mat.21:13; Mar.11:17; Luk.19:46).
7:12 Bkz. Yer.7:1-8:3’e ait not. Şilo’daki Günümüzde Kudüs’ün yaklaşık 30 km kuzeyinde yer alan Seilun, eski kentin adına benzer. Şilo’daki yerime... ona ne yaptığımı görün Bkz. Yer.7:14; Yer.26:6,Yer.26:9; Mez.78:60-61. Buluşma Çadırı, Kenan topraklarının ele geçirilmesinin ardından Şilo’da kurulmuş (Yşu.18:1) ve hâkimler döneminin sonuna dek orada kalmıştı (bkz. 1Sa.1:9). Burada, 1Sa.26:6’da ve Mez.78:60’ta söz edilen Şilo’nun yıkılışı (krş. 1Sa.1:9 ve ilgili not), muhtemelen 1Sa.4. bölümdeki olaylardan bir süre sonra gerçekleşmiştir.Arkeolojik bulgular, Şilo’nun o tarihteki yıkılışını doğrulamaktadır.
7:13 defalarca Tanrı, halkına tövbe fırsatı tanımadan onları cezalandırmaz (Yer.7:25; Yer.11:7; Yer.25:3-4; Yer.26:5; Yer.29:19; Yer.32:33; Yer.35:14-15; Yer.44:4).
7:15 Bkz. Yer.3:6,Yer.3:8’e ait notlar; 2Kr.17:20. Efrayim soyunu Kuzeydeki krallık (İsrail) bu şekilde de tanımlanırdı; aynı zamanda Efrayim toprakları Şilo’nun bulunduğu bölgeydi. atacağım huzurumdan Antlaşmaya uymamanın getirdiği lanetlerin sonuncusu ve en ciddisi olan sürgün söz konusudur (bkz. Yas.29:28).
7:16 RAB bu sözleri muhtemelen 26. bölümde aktarılan olaylarla ilgili olarak söylemiştir. Yeremya Kitabı’nda olaylar tarihsel bir sıralamayla verilmez (bkz. Giriş). bu halk için yalvarma Bkz. Yer.11:14; Yer.14:11; Yer.27:18; Çık.32:31-32; 1Sa.12:23. Tanrı’nın Yeremya’ya söylediği bu sözler, halkın günahlarının ne derecede büyük olduğunu ifade eder. Ancak halkın çaresizliğine dayanamayan Yeremya onlar için dua eder (bkz. örn. 1Sa.18:20; krş. Hez.14:14,Hez.14:20).
7:18 Çocuklar... babalar... kadınlar Bkz. Yer.1:18’e ait not. Gök Kraliçesi’ne Babilliler’in tanrıça İştar’a verdiği unvan (bkz. Yer.44:17-19,Yer.44:25). pide Bkz. Yer.44:19. Beni öfkelendirmek için Bkz. Yas.31:29.
7:19 kendilerini... utanca Bkz. Yer.3:25.
7:20 Tanrı’nın günahkârları yargılamasından doğa da etkilenir (bkz. Yer.5:17; Rom.8:20-22, krş. Va.6-16. bölümler). Yakıp... sönmeyecek Bkz. Yer.4:4; Yer.21:12; ayrıca bkz. Yşa.1:31; Amo.5:6.
7:21-23 RAB, yalnızca samimi ve itaatkâr bir imanla sunulan kurbanları kabul eder (bkz. Yer.6:20; Yşa.1:11-15 ve ilgili notlar) ; oysa halk, bir yandan utanmaksızın günah işlemekte, bir yandan kurbanlarını sunmayı sürdürmekteydi.
7:23 sizin Tanrınız... benim halkım Tanrı’nın, antlaşma aracılığı yla halkıyla kurduğu ilişkiyi özetleyen sözlerdir (bkz. Çık.6:7; Lev.26:12 ve ilgili notlar; Yas.2 Lev.6:17-18).
7:24 kötü yüreklerinin inadı doğrultusunda yürüdüler Bkz. Yer.3:17’ye ait not; ayrıca bkz. Yar.6:5 ve ilgili not.
7:25 defalarca Bkz. Yer.7:13’e ait not. peygamber kullarımı Bkz. Yer.25:4; Yer.26:5; Yer.29:19; Yer.35:15; Yer.44:4; Yas.18:15-22 ve ilgili notlar; ayrıca bkz. Zek.Yas.1:6 ve ilgili not.
7:26 İnat ederek Bkz. Yer.17:23; Yer.19:15; Çık.32:9 ve ilgili not.
7:28 ders almayan Bkz. Yer.2:30; Yer.5:3. bağlılıktan söz etmez oldular Bkz. Yer.5:1 ve ilgili not.
7:29 Saçını kes Bir yas işareti (bkz. Eyü.1:20; Mik.1:16). İbranice’de ‘saç’ anlamına gelen sözcük, “adanmış kişi” (bkz. Say.6:2) ifadesiyle bağlantılıdır. Adanmış kişinin saçı, onun adanmışlığının simgesiydi (Say.6:7) ve kişi murdar hale gelirse (adanmışlığını ihlal eden bir eylemde bulunursa) saçını kesmesi gerekiyordu (Say.6:9). Burada, Yeruşalim murdar hale geldiği için adanmışlığının artık geçerli olmadığı anlatılmak istenmektedir. Çıplak tepeler üzerinde ağıt yak Bkz. Yer.3:21; ayrıca bkz. Yer.3:2’ye ait not.
7:30 bu tapınağa... putlarını yerleştirerek Kral Manaşşe yaptırdığıAşera putunu tapınağa yerleştirmişti (2Kr.21:7). Yeremya ile aynı dönemde yaşayan iyi kral Yoşiya, bu putu ve puta tapınmada kullanılan eşyaları tahrip etti (2Kr.23:4-7).Ancak Yoşiya’nın ölümünden yirmi yıldan kısa bir süre sonra, Kral Hezekiel, tapınak avlularında birçok putun bulunduğunu belirtir (bkz. Hez.8:3,Hez.8:5-6,Hez.8:10,Hez.8:12). onu kirlettiler Bkz. Yer.2:7’ye ait not.
7:31 Oğullarını, kızlarını ateşte kurban etmek Kutsal Yasa’da yasaklanmıştır (bkz. Lev.18:21 ve ilgili not; Yas.18:10). Kral Ahaz ve Kral Manaşşe bunu ihlal etmişlerdi (bkz. 2Kr.16:2-3; 21 :1,6). Ben-Hinnom Vadisi’nde Bkz. Yer.7:32; Yer.19:2,Yer.19:6; Yer.32:35. Bu vadi çöplerin yakıldığı ve ayrıca çocukların ilahlara kurban edildiği bir yerdi. İbranice’de vadi adının kısaltması olan “gehinnom” sözcüğü (“Hinnom Vadisi”; bkz. Neh.11:30 ve ilgili not), zamanla YeniAntlaşma’da nihai yargıya mahkûm olanların ceza yeri olan “cehennem” diye çevrilen “Gehenna” (Grekçesi “ge[h]enna”) biçimini aldı (bkz. Mat.5:22 ve ilgili not; Mat.18:9; Mar.9:47-48; ayrıca bkz. Makale: Cennet, Cehennem, s.1898). puta tapılan yerler Putperest tapınma yerleri çoğunlukla (ancak burada değil) tepe üstlerinde kuruluydu (bkz. 1Sa.9:13-14; 1Sa.10:5; 1Kr.11:7). Tofet’te Bkz. Yer.7:32; Yer.19:6,Yer.19:11-14; ayrıca bkz. Yşa.30:33’e ait not. Aramice kökenli olan ve ‘ocak’ anlamına gelen bu sözcük, İsrail dışındaki kültürlerde ‘çocuk kurban etme yeri’ anlamında kullanılırdı. Eski Antlaşma döneminde Tofet’te, çocukların içine atıldığı bir ateş çukuru olduğu anlaşılmaktadır (bkz. Yşa.30:33). ne de aklımdan geçirdim Bkz. Yer.19:5; Yer.32:35.
7:32 Kıyım Vadisi... günler geliyor Bkz. Yer.19:6. Çocukların kurban edildiği bu yer, Babilli istilacılar tarafından katledilen Yahudalılar’ın mezarı haline gelecekti.
7:33 Her iki ceza da Tanrı’nın antlaşmasına uymamanın getirdiği lanetlerdendir (bkz. Yas.28:26). kuşlara... yem olacak Bkz. Yer.8:2 ve ilgili not; Yer.16:4; Yer.19:7; ayrıca bkz. Yer.34:18-20.
7:34 Bkz. Yer.16:9; Yer.25:10; Yer.33:10-11’in aksine. ülke viraneye dönecek Tanrı’nın antlaşmasına uymamanın getirdiği lanetlerden biri (Lev.26:31,Lev.26:33).

Videolar

Yeremya Girişi

Peygamber Yeremya İ.Ö. 7. yüzyılın sonuyla 6. yüzyılın başlarında yaşadı. Uzun hizmeti sırasında Tanrı'nın halkını uyardı, yaptıkları günah ve putperestlik yüzünden başlarına gelecek büyük felaketi önceden bildirdi. Peygamberliğin yerine geldiğini -Yeruşalim'in Babil Kralı Nebukadnessar'ın eline geçtiğini, kentin ve tapınağın yıkıldığını, Yahuda Kralı'yla birçok kişinin Babil'e sürgüne gittiğini- gördü. Halkın sürgünden geri dönüp eski gönencine kavuşacağını da bildirdi.

Yeremya Kitabı aşağıdaki bölümlere ayrılabilir:

1. Yeremya'nın çağrılışı.
2. Kral Yoşiya, Yehoyakim, Yehoyakin ve Sidkiya döneminde Tanrı'nın Yahuda halkına verdiği uyarılar.
3. Yeremya'nın yazmanı Baruk'un derlediği yazılarla Yeremya'nın peygamberlik sözleri ve yaşamından önemli kesitler.
4. Tanrı'nın birçok ulusa ilişkin bildirileri.
5. Yeruşalim'in düşüşü ve halkın Babil'e sürülmesi

Yeremya çok duyarlı biriydi. Halkını seviyor, halkın başına gelecek yıkımları bildirmekten hoşlanmıyordu. Birçok bölümde Tanrı onu peygamber olarak atadığı için acı duyduğunu söylüyor. Tanrı'nın sözü onun yüreğinde ateş gibiydi, onu söndüremiyordu.

Kitabın 31:31-34 ayetleri umut doludur. Yeni bir antlaşmanın olacağı bir gün gelecek. Öğreten olmadan, anımsatan olmadan halkın Tanrı sözünü yerine getireceği gün gelecek. Çünkü Tanrı sözü onların yürekleri üzerine yazılacak.

Ana Hatlar:

1:1-19 Yeremya'nın çağrılışı
2:1-25:38 Kral Yoşiya, Yehoyakim, Yehoyakin ve Sidkiya döneminde yapılan peygamberlik sözleri
26:1-45:5 Yeremya'nın başından geçen olaylar
46:1-51:64 Uluslara ilişkin bildiriler
52:1-34 Yeruşalim'in düşüşü
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş