Yeremya 46

46
Mısır Karkamış'ta Yenilgiye Uğruyor
1RAB uluslara ilişkin Peygamber Yeremya'ya şöyle seslendi:
2 Mısır'a ilişkin: Yahuda Kralı Yoşiya oğlu Yehoyakim'in dördüncü yılında, Babil Kralı Nebukadnessar'ın Fırat kıyısında, Karkamış'ta yenilgiye uğrattığı Firavun Neko'nun ordusuyla ilgili bildiri:
3“Küçük büyük kalkanları dizin,
Savaşmak için ilerleyin!
4Atları koşun, beygirlere binin!
Miğferlerinizi takın, yerinizi alın!
Mızraklarınızı cilalayın,
Zırhlarınızı kuşanın!
5Ne görüyorum?
Dehşete düştüler, geri çekiliyorlar!
Yiğitleri bozguna uğramış,
Arkalarına bakmadan kaçışıyorlar.
Her yer dehşet içinde” diyor RAB.
6“Ayağı tez olan kaçamıyor,
Yiğit kaçıp kurtulamıyor.
Kuzeyde, Fırat kıyısında
Tökezleyip düştüler.
7Nil gibi yükselen,
Irmak gibi suları çalkalanan kim?
8Mısır'dır Nil gibi yükselen,
Irmak gibi suları çalkalanan.
‘Yükselip yeryüzünü kaplayacağım;
Kentleri de içlerinde oturanları da
Yok edeceğim’ diyor Mısır.
9Şahlanın, ey atlar!
Çılgınca saldırın, ey savaş arabaları!
Ey kalkan taşıyan Kûşlu, Pûtlu yiğitler,
Yay çeken Ludlular, ilerleyin!
10“Çünkü o gün Rab'bin, Her Şeye Egemen RAB'bin günüdür.
Düşmanlarından öç alması için
Öç günüdür.
Kılıç doyana dek yiyecek,
Kanlarını kana kana içecek.
Çünkü Rab, Her Şeye Egemen RAB
Kuzeyde, Fırat kıyısında kurban hazırlıyor.
11“Ey erden kız Mısır,
Gilat'a git de merhem al!
Ama boşuna çok ilaç kullanıyorsun,
Senin için şifa yok.
12Uluslar utancını duydu,
Feryadınla doldu yeryüzü.
Yiğit yiğide tökezleyip
İkisi birlikte yere seriliyor.”
Nebukadnessar Mısır'a Saldırıyor
13 Babil Kralı Nebukadnessar'ın gelip Mısır'a saldıracağına ilişkin RAB'bin Peygamber Yeremya'ya bildirdiği söz şudur:
14“Mısır'da bildirin,
Migdol'da duyurun,
Nof'ta[a], Tahpanhes'te duyurun:
‘Yerini al, hazırlan,
Çünkü çevrendekileri yiyip bitiriyor kılıç!’
15İlahın Apis[b] neden kaçtı?
Boğan neden ayakta kalamadı?
Çünkü RAB onu yere serdi[c]!
16Boyuna tökezleyip birbirlerinin üzerine düşecekler.
‘Kalkın, acımasızların kılıcı yüzünden halkımıza,
Yurdumuza dönelim’ diyecekler.
17‘Firavun yaygaracının biri,
Fırsatı kaçırdı’ diyecekler.
18“Varlığım hakkı için” diyor Kral,
Adı Her Şeye Egemen RAB,
“Dağlar arasında Tavor Dağı nasılsa,
Karmel Dağı deniz kıyısında nasılsa,
Size saldıracak kişi de öyledir.
19Ey sizler, Mısır'da yaşayanlar,
Toplayın eşyanızı, sürgüne gideceksiniz!
Nof öyle viran olup yanacak ki,
Kimse oturmayacak içinde.
20“Mısır güzel bir düve,
Ama kuzeyden at sineği geliyor ona.
21Ücretli askerleri besili danalar gibi.
Onlar da geri dönüp birlikte kaçacak,
Yerlerinde durmayacaklar.
Çünkü üzerlerine yıkım günü,
Cezalandırılacakları an gelecek.
22Düşman ordusu ilerleyince,
Mısır yılan gibi tıslayarak kaçacak.
Ağaç kesen adamlar gibi
Baltalarla ona saldıracaklar.
23Gür olsa bile kesecekler ormanını” diyor RAB,
“Çünkü çekirgelerden daha çok onlar,
Sayıya vurulamazlar.
24Mısır utandırılacak,
Kuzey halkının eline teslim edilecek.”
25İsrail'in Tanrısı, Her Şeye Egemen RAB diyor ki, “İşte No[ç] Kenti'nin ilahı Amon'u, firavunu, Mısır'la ilahlarını, krallarını ve firavuna güvenenleri cezalandırmak üzereyim. 26Hepsini can düşmanları Babil Kralı Nebukadnessar'la görevlilerinin eline teslim edeceğim. Ama sonra, eskiden olduğu gibi insanlar yine Mısır'da yaşayacak” diyor RAB.
Rab Halkını Kurtaracak
27 “Korkma, ey kulum Yakup,
Yılma, ey İsrail.
Çünkü seni uzak yerlerden,
Soyunu sürgün edildiği ülkeden kurtaracağım.
Yakup yine huzur ve güvenlik içinde olacak,
Kimse onu korkutmayacak.
28Korkma, ey kulum Yakup,
Çünkü ben seninleyim” diyor RAB.
“Seni aralarına sürdüğüm ulusların hepsini
Tümüyle yok etsem de,
Seni büsbütün yok etmeyeceğim.
Adaletle yola getirecek,
Hiç cezasız bırakmayacağım seni.”
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

46:1-51:64 Bkz. Yer.25:1-38 ve ilgili notlar. Bu bölümler, Yeremya’nın hizmeti sırasında Yahuda’ya hükmetmek için mücadele eden iki büyük güç olan Mısır (46. bölüm) ve Babil’le ilgili önbildirilerle (50-51. bölümler) başlayıp sona erer. Peygamberliklerin hitap sırası genel olarak batıdan doğuya şeklindedir (bkz. Yşa.13-23 ve Hez.25-32. bölümlere ait notlar ; Amo.1-2. bölümler; Sef.2:4-15).
46:1 RAB... ilişkin Bkz. Yer.14:1; Yer.47:1; Yer.49:34; Yer.50:1.
46:2 Mısır’a ilişkin Bkz. Yşa.19-20. bölümler; Hez.29-32. bölümler. Yehoyakim’in dördüncü yılında Nebukadnessar’ın krallığının birinci yılı olan İÖ 605 (bkz. Yer.25:1; Yer.36:1). Nebukadnessar’ın... yenilgiye uğrattığı Eski Ortadoğu dünyasında bir dönüm noktası olan, Mısır’ın Babilliler karşısında aldığı ağır yenilgiyle sonuçlanan Karkamış Savaşı, Mısır’ın Suriye Filistin bölgesi üzerinde yüzyıllardır sürdürdüğü hâkimiyet arayışını sona erdirmiştir. Karkamış’ta Bkz. 2Ta.35:20. Adı Moav’ın baş ilahı olan ‘Kemoş’un kalesi’ anlamına gelen Karkamış Kenti’nin harabeleri Gaziantep’in Nizip İlçesi yakınlarındadır. Neko’nun İÖ 610-595 arasında Mısır’ı yönetmiştir.
46:5 Her yer dehşet içinde Krş. Yer.6:25 ve ilgili not. Yeremya, Mısırlılar’ın yaptığı hazırlıkların boşa olduğunu öngörmektedir.
46:7-8 Irmak gibi suları çalkalanan Mısır’ın zafer beklentisi, Nil Irmağı’nın taşıp delta bölgesinde birçok kola ayrılmasına benzetiliyor.
46:8 Yükselip yeryüzünü kaplayacağım Aynı benzetme Yşa.8:7-8’de (bkz. ilgili not) Asur için kullanılır.
46:9 saldırın Bkz. Yer.46:5’e ait not. Pûtlu KuzeyAfrika’da bulunan Pût bölgesinin halkı. Ludlular Muhtemelen Libya’da yaşayan, Ham soyundan olanAfrikalılar’dır (krş. farklı Ludlular, Hez.27:10 ve ilgili not). Kûşlular, Pûtlular ve Ludlular, Mısır ordusunda savaşan paralı askerlerdi.
46:10 Öç günüdür RAB Mısırlılar’ın Yahuda halkına yaptıklarının öcünü alacaktır. Kılıç... yiyecek Bkz. Yer.46:14. Kanlarını... içecek... kurban hazırlıyor Savaşlarda öldürülenler sıklıkla kurbanlara benzetilir (bkz. Yşa.34:5-7).
46:11 Gilat’a... merhem Bkz. Yer.8:22 ve ilgili not. boşuna... şifa yok O çağlarda insan sağlığı konusunda oldukça ilerlemiş olan Mısır’a yönelik alaycı bir ifadedir.
46:12 tökezleyip... yere seriliyor Bkz. Yer.46:6,Yer.46:16. Mısır’ın Karkamış’ta uğradığı yenilgiden söz ediliyor (Yer.46:2).
46:13 Nebukadnessar’ın gelip Mısır’a saldıracağına Karkamış Savaşı’ndan (bkz. Yer.46:2’ye ait not) çok sonra, İÖ 568-567’de (bkz. Yer.43:11’e ait not).
46:14,19 Nof’ta Memfis diye de bilinir.
46:14 Migdol’da... Nof’ta, Tahpanhes’te Bkz. Yer.44:1 ve ilgili not. Kuzeyden gelecek bir ordunun ilk olarak saldıracağı kentlerdir.
46:15 Apis Mısırlılar’ın boğa şeklindeki güç ilahı. Apis’e özellikte Nof’ta tapılırdı. İlahın Apis neden kaçtı? Boğan neden ayakta kalamadı? Çünkü RAB onu yere serdi! Olası metinde bu şekilde geçerken (bkz. Septuaginta), Masoretik metinde “Yiğitlerin neden yere serildi?Ayakta duracak halleri yok, çünkü RAB onları yere serdi!” diye geçer.
46:16 Yurdumuza dönelim’ diyecekler Firavunun ordusundaki paralı askerler (bkz. Yer.46:9 ve ilgili not).
46:17 Fırsatı kaçırdı Karkamış Savaşı’nın ardından (bkz. Yer.46:2) babasının ölüm haberini alan Nebukadnessar Babil’e döndü. Mısır o sırada eline geçen bu fırsatı değerlendiremedi.
46:18 Kral Yer.8:19; Yer.10:7,Yer.10:10; Yer.48:15; Yer.51:57’de de Tanrı “Kral” olarak adlandırılır (bkz. Makale: Kral Tanrı, Kral Mesih, İsrail Kralı Kavramları, s.370). kişi Yüce konumu dağları andıran Nebukadnessar. Tavor Dağı... Karmel Dağı Biri Yezreel Ovası’na hâkim, öbürü deniz kıyısında yüksek bir burun oluşturan, İsrail’in önemli iki dağı.
46:19 viran olup Bkz. Yer.2:15-19 ve ilgili notlar.
46:20 düve Muhtemelen boğaya tapan Mısır’a yapılan alaycı bir gönderme (bkz. Yer.46:15’e ait not). atsineği Nebukadnessar. Böcekler çoğu zaman saldıran bir düşmanı simgelemek için kullanılır.
46:21 Ücretli askerleri Bkz. Yer.46:9’a ait not.
46:22 yılan Mısır firavunlarının, egemenliklerinin bir simgesi olarak kullandıkları bu ilah, burada Mısır’ın utanç içinde kaçışını tasvir etmektedir.
46:25 No Kenti’nin Tebes diye de bilinir. Güney Mısır’ın başkenti. Amon’u No Kenti’nin baş ilahı.
46:26 eskiden olduğu gibi... Mısır’da yaşayacak Mısır’daki yıkıntıların onarılması, ruhsal uyanışlarının bir belirtisi olacaktı (bkz. Yşa.19:23-25 ve ilgili notlar).
46:27-28 Bkz. Yer.30:10-11’e ait not. Tanrı’nın Mısır’a merhamet göstermesi, İsrail için tasarladığı iyiliklerden vazgeçtiği anlamına gelmez.

Videolar

Yeremya Girişi

Peygamber Yeremya İ.Ö. 7. yüzyılın sonuyla 6. yüzyılın başlarında yaşadı. Uzun hizmeti sırasında Tanrı'nın halkını uyardı, yaptıkları günah ve putperestlik yüzünden başlarına gelecek büyük felaketi önceden bildirdi. Peygamberliğin yerine geldiğini -Yeruşalim'in Babil Kralı Nebukadnessar'ın eline geçtiğini, kentin ve tapınağın yıkıldığını, Yahuda Kralı'yla birçok kişinin Babil'e sürgüne gittiğini- gördü. Halkın sürgünden geri dönüp eski gönencine kavuşacağını da bildirdi.

Yeremya Kitabı aşağıdaki bölümlere ayrılabilir:

1. Yeremya'nın çağrılışı.
2. Kral Yoşiya, Yehoyakim, Yehoyakin ve Sidkiya döneminde Tanrı'nın Yahuda halkına verdiği uyarılar.
3. Yeremya'nın yazmanı Baruk'un derlediği yazılarla Yeremya'nın peygamberlik sözleri ve yaşamından önemli kesitler.
4. Tanrı'nın birçok ulusa ilişkin bildirileri.
5. Yeruşalim'in düşüşü ve halkın Babil'e sürülmesi

Yeremya çok duyarlı biriydi. Halkını seviyor, halkın başına gelecek yıkımları bildirmekten hoşlanmıyordu. Birçok bölümde Tanrı onu peygamber olarak atadığı için acı duyduğunu söylüyor. Tanrı'nın sözü onun yüreğinde ateş gibiydi, onu söndüremiyordu.

Kitabın 31:31-34 ayetleri umut doludur. Yeni bir antlaşmanın olacağı bir gün gelecek. Öğreten olmadan, anımsatan olmadan halkın Tanrı sözünü yerine getireceği gün gelecek. Çünkü Tanrı sözü onların yürekleri üzerine yazılacak.

Ana Hatlar:

1:1-19 Yeremya'nın çağrılışı
2:1-25:38 Kral Yoşiya, Yehoyakim, Yehoyakin ve Sidkiya döneminde yapılan peygamberlik sözleri
26:1-45:5 Yeremya'nın başından geçen olaylar
46:1-51:64 Uluslara ilişkin bildiriler
52:1-34 Yeruşalim'in düşüşü
  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş