Notlar
21:1-24:10 1-20. bölümler boyunca olaylar çoğunlukla tarihsel sırayla aktarılmıştır. Buna karşın 21-52. bölümler arasındaki metin, tarihsel sıralamaya göre değil, konulara göre düzenlenmiştir (bkz. 24:1; 25:1; 26:1; 27:1; 29:2; 32:1; 35:1; 36:1; 37:1; 45:1; 49:34; 51:59; 52:4). Peygamber Yeremya, 21-24. bölümlerde Yahuda krallarına (21:1-23:7), sahte peygamberlere (23:8-40) ve günahlı halka (24. bölüm) suçlarını bildirir.
21:1-23:7 Halkın ekonomik, sosyal ve ruhsal sıkıntılarının başlıca sorumlusu olan Yahuda kralları, Yeremya’nın suçlarını bildirdiği ilk gruptur. Metnin geçtiği tarih, yaklaşık İÖ 589-588 olup Yeruşalim’in kuşatma altında olduğu bir dönemdir (bkz. 21:1-2). Yeremya’nın peygamberlik sözlerinin doğru olduğunu artık herkes görmüştür; ancak bildirisi hâlâ cezalandırma uyarılarıyla doludur.
21:1 Sidkiya Yahuda’nın son kralı (İÖ 597-587). Adı ‘RAB benim doğruluğumdur’ anlamına gelir. Kral Nebukadnessar, Yahuda Kralı Yehoyakin’i Yahudi toplumunun önderleriyle birlikte sürgüne gönderdikten sonra, geri kalan Yahudi nüfusu yönetmek üzere Sidkiya’yı görevlendirmiştir. Hem Yeremya’yı hem de Nebukadnessar’ı aldatan Sidkiya, halkı yönetmekte aciz bir kral olacaktır (Yer.27-29. bölümler). Malkiya oğlu Paşhur’la 20:1-6’daki Paşhur’la aynı kişi değildir (bkz. 38:1-6). Maaseya oğlu Kâhin Sefanya’yı Peygamber Sefanya ile aynı kişi değildir (bkz. 29:25,29; 37:3 ; 52:24; Sef.1:1). RAB... seslendi Bu ifadenin 25:1’e kadar tekrar kullanılmaması, 21-24. bölümlerin bir bütün oluşturduğunu gösterir.
21:2 RAB’be danış Kral Sidkiya’nın niyeti Tanrı’nın sözünü dinlemek değil (oysa İsrail krallarının yapması gereken buydu, Yas.17:14-20), Tanrı’nın yargısına mahkûm olan halkın, tövbe etmeksizin sıkıntıdan kurtulmasını istemekti. Nebukadnessar bize saldırıyor Yaklaşık İÖ 588’de Sidkiya’nın Babil’e başkaldırması yüzünden (bkz. 52:3). ş aşılacak işlerinden birini yapar Bkz. örn. Yşa.37:36. çekilir Bkz. Yşa.37:37.
21:4 hepsini... toplayacağım Ya Yahuda Krallığı’nın silahları ya da düşman askerleri söz konusudur. Hangisi olursa olsun, Yahuda halkı kenti savunmakta yetersiz ve çaresiz kalacaktır.
21:5 elimi... kaldıracağım Krş. 32:17. Burada, Tanrı’nın öfkesiyle ilgili bir tasvirdir (bkz. Yşa.9:12,17,21 ve ilgili not). kudretle, kızgınlıkla, gazapla, büyük öfkeyle Krş. Yas.29:28. sizinle savaş acağım Halkının savunucusu olan RAB (bkz. örn. Çık.15. bölüm) bu kez onların düşmanı olacaktır.
21:7 Sidkiya’yla görevlilerini... halkı... eline teslim edeceğim Bu sözler İÖ 587’de gerçekleşecektir (krş. 52:8-11,24-27). salgından, kılıçtan, kıtlıktan Ayrıca bkz. 14:12; 21:9. Kuşatma sebebiyle meydana gelen salgın hastalıklar ve yiyecek sıkıntısı, düşman saldırıları kadar öldürücü olacaktır. Ancak bunlar sadece tarihsel bir olayın doğal sonucu değil, Tanrı’nın İsrail halkının başı na getirdiği lanettir. bağışlamayacak, merhamet etmeyecek, acımayacak Bkz. 13:14; ayrıca bkz. Hez.5:11.
21:8-10 Bkz. 27:12-13; 38:2-3,17-18; krş. Yas.30:15-20.
21:9 Bkz. 38:2. Yeremya, teslim olmalarını öğütlediği için birçoklarının gözünde hain olarak görülmesine karşın (bkz. 37:13), Yeruşalim yıkıldıktan sonra bile Yahuda Krallığı’nda kalmak isteyen gerçek bir vatanseverdi (bkz. 40:1-6; 42:7-22). Kildaniler’e teslim olansa yaşayacak Bu sözlerin yerine geldiği, 39:9 ve 52:15 ayetlerinde görülür.
21:10 iyilik değil, kötülük Bkz. Amo.9:4; krş. Yer.24:6.