Mezmurlar 78:56-64

Mez.78 İsrail’in geçmiş günahlarını tekrarlamaması, Tanrı’nın kurtarıcılığını ve olağanüstü lütfunu anımsayarak O’na ve antlaşmasına sadık kalması gerektiği hakkında öğretici bir mezmurdur. RAB’be güvenmek ve sadık kalmak, Tanrı halkının yükümlülüğüdür; buna göre halk, Tanrı’nın onları nasıl kurtardığını her zaman hatırlamalıdır. Bu yüzden RAB’be vefasızlık büyük suçtur; çünkü halk bunu yapmakla Tanrı’yı hor görmüş, onlar için yaptığı iyilikleri görmezden gelmiş olur (bkz. Mez.105-106). Mezmur muhtemelen bölünmüş krallık dönemine ait olup Peygamber Hoşea’nın zamanında bestelenmiştir (hem Hoşea hem de Yeşaya, kuzey krallığından çoğunlukla krallığın en etkili oymağı olan “Efrayim” diye söz eder). İsrail’in vefasızlığı burada Efrayimoğulları’nın günahından söz ederek belirtilir (Mez.78:9). Mezmur İsrail’in reddedilmesinin (Mez.78:67), Şilo’nun terk edilmesinin (Mez.78:60), Yahuda oymağının ve Siyon Dağı’nın seçilmesinin (Mez.78:68) anımsatılmasıyla sona erer. Asaf soyundan birinin eseri sayılan bu mezmur kuşkusuz kuzey krallıktaki İsrailliler gibi Tanrı yolundan ayrılmamaları için Yeruşalim’de tapınanlara bir uyarıdır. İsrail’in, Tanrı’nın harikalarını ve yasasını gelecek kuşaklara bildirmeye çağrıldığı giriş bölümünün (Mez.78:1-8) ardından, günahının açıklandığı (“Efrayimoğulları”, Mez.78:9-16) kıta gelir. Bu kıtayı Tanrı’nın İsrail halkını kurtarmasına ve onlara gösterdiği merhamete rağmen halkın asiliğini vurgulayan iki bölüm izler (Mez.78:17-39 ve Mez.78:40-64). Mezmur, Tanrı’nın düşmanlarına karşı kazandığı zafer ve Siyon (Yahuda’da bulunan) ile Davut’u seçmesiyle (Mez.78:65-72) gösterdiği merhametten söz edilerek sona erer.

78:40-64 Bkz. Mez.78’e ait not.

78:56-64 İsrailliler’in asiliği, vaat edilmiş topraklara yerleştiklerinde de sürdü (Hâkimler Kitabı’nda sürekli tekrarlanan bir konudur); böylece Tanrı’nın görkemi onlardan ayrıldı (Mez.78:59-60; bkz. Mez.78:65-72’ye ait not; Yer.7:15).

78:57 Güvenilmez bir yay Bkz. Mez.78:9’a ait not.

78:58 Puta taptıkları yerlerle Bkz. 1Sa.9:12’ye ait not. kıskandırdılar Bkz. Çık.20:5’e ait not.

78:59 İsrail’i büsbütün reddetti ‘Onu düşmanlarının eline teslim etti’ anlamında. Mezmur yazarı burada Tanrı’nın İsrailliler’i kalıcı olarak terk ettiğini söylemez.

78:60 Şilo’daki Yeşu’nun günlerinden beri tapınma merkezi olan Şilo (bkz. Yşu.18:1,Yşu.18:8; Yşu.21:1-2; Hak.18:31; 1Sa.1:3; Yer.7:12), Beytel ile Şekem arasında, Efrayim bölgesinde yer alıyordu (bkz. Hak.21:19). Antlaşma Sandığı’nın, ele geçirildiği sırada veya bundan kısa süre sonra Filistliler tarafından yok edildiği tahmin edilmektedir (bkz. 1Sa.4:1-11; Yer.7:12’ye ait not).

78:61 Kudretini... Görkemini Bu sözcüklerleAntlaşma Sandığı kastedilmektedir. Antlaşma Sandığı, Tanrı’nın kudretinin ve İsrail’in Yüce Kralı olmasının göstergesidir (bkz. Mez.26:8; Mez.63:2; 1Sa.4:3,1Sa.4:21-22).

78:63 ateş Başlıca iki yıkım gücünden biri olarak genelde kılıçla birlikte anılır (bkz. Mez.78:62,Mez.78:64).

78:64 Kâhinleri kılıç altında öldü Bkz. 1Sa.4:11.