Mezmurlar 105

105
105. Mezmur
(1Ta.16:8-22)
1 RAB'be şükredin, O'nu adıyla çağırın,
Halklara duyurun yaptıklarını!
2O'nu ezgilerle, ilahilerle övün,
Bütün harikalarını anlatın!
3Kutsal adıyla övünün,
Sevinsin RAB'be yönelenler!
4RAB'be ve O'nun gücüne bakın,
Durmadan O'nun yüzünü arayın!
5-6Ey sizler, kulu İbrahim'in soyu,
Seçtiği Yakupoğulları,
O'nun yaptığı harikaları,
Olağanüstü işlerini
Ve ağzından çıkan yargıları anımsayın!
7Tanrımız RAB O'dur,
Yargıları bütün yeryüzünü kapsar.
8-9 O antlaşmasını,
Bin kuşak için verdiği sözü,
İbrahim'le yaptığı antlaşmayı,
İshak için içtiği andı sonsuza dek anımsar.
10-11 “Hakkınıza düşen mülk olarak
Kenan ülkesini size vereceğim” diyerek,
Bunu Yakup için bir kural,
İsrail'le sonsuza dek geçerli bir antlaşma yaptı.
12O zaman bir avuç insandılar,
Sayıca az ve ülkeye yabancıydılar.
13Bir ulustan öbürüne,
Bir ülkeden ötekine dolaşıp durdular.
14 RAB kimsenin onları ezmesine izin vermedi,
Onlar için kralları bile payladı:
15“Meshettiklerime dokunmayın,
Peygamberlerime kötülük etmeyin!” dedi.
16 Ülkeye kıtlık gönderdi,
Bütün yiyeceklerini yok etti.
17 Önlerinden bir adam göndermişti,
Köle olarak satılan Yusuf'tu bu.
18 Zincir vurup incittiler ayaklarını,
Demir halka geçirdiler boynuna,
19Söyledikleri gerçekleşinceye dek,
RAB'bin sözü onu sınadı.
20 Kral adam gönderip Yusuf'u salıverdi,
Halklara egemen olan onu özgür kıldı.
21 Onu kendi sarayının efendisi,
Bütün varlığının sorumlusu yaptı;
22Önderlerini istediği gibi eğitsin,
İleri gelenlerine akıl versin diye.
23 O zaman İsrail Mısır'a gitti,
Yakup Ham ülkesine yerleşti.
24 RAB halkını alabildiğine çoğalttı,
Düşmanlarından sayıca artırdı onları.
25Sonunda tutumunu değiştirdi düşmanlarının:
Halkından tiksindiler,
Kullarına kurnazca davrandılar.
26 Kulu Musa'yı,
Seçtiği Harun'u gönderdi aralarına.
27Onlar gösterdiler RAB'bin belirtilerini,
Ham ülkesinde şaşılası işlerini.
28 Karanlık gönderip ülkeyi karanlığa bürüdü RAB,
Çünkü Mısırlılar O'nun sözlerine karşı gelmişti.
29 Kana çevirdi sularını,
Öldürdü balıklarını.
30 Ülkede kurbağalar kaynaştı
Krallarının odalarına kadar.
31 RAB buyurunca sinek sürüleri,
Sivrisinekler üşüştü ülkenin her yanına.
32 Dolu yağdırdı yağmur yerine,
Şimşekler çaktırdı ülkelerinde.
33Bağlarını, incir ağaçlarını vurdu,
Parçaladı ülkenin ağaçlarını.
34 O buyurunca çekirgeler,
Sayısız yavrular kaynadı.
35Ülkenin bütün bitkilerini yediler,
Toprağın ürününü yiyip bitirdiler.
36 RAB ülkede ilk doğanların hepsini,
İlk çocuklarını öldürdü.
37 İsrailliler'i ülkeden altın ve gümüşle çıkardı,
Oymaklarından tek kişi bile tökezlemedi.
38Onlar gidince Mısır sevindi,
Çünkü İsrail korkusu çökmüştü Mısır'ın üzerine.
39 RAB bulutu bir örtü gibi yaydı üzerlerine,
Gece ateş verdi yollarını aydınlatsın diye.
40 İstediler, bıldırcın gönderdi,
Göksel ekmekle doyurdu karınlarını.
41 Kayayı yardı, sular fışkırdı,
Çorak topraklarda bir ırmak gibi aktı.
42Çünkü kutsal sözünü,
Kulu İbrahim'e verdiği sözü anımsadı.
43Halkını sevinç içinde,
Seçtiklerini sevinç çığlıklarıyla ülkeden çıkardı.
44 Ulusların topraklarını verdi onlara.
Halkların emeğini miras aldılar;
45Kurallarını yerine getirsinler,
Yasalarına uysunlar diye.
RAB'be övgüler sunun!
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

Mez.105 İbrahim’le yaptığı antlaşma uyarınca halkını kurtaran RAB’be tapınmak ve güvenmek üzere yapılan çağrıdır. Giriş kısmı iki bölümden oluşur: (1) RAB’be tapınmaya teşvik (Mez.105:1-4); (2) RAB’bin yaptıklarını anımsamaya çağrı (Mez.105:5-7; ayrıca bkz. Mez.28:5’e ait not). Mezmurun bu ayetlerin ardından gelen ana kısmı, mezmurun ana temasını (RAB İbrahim’le yaptığı antlaşmayı anımsadı) özetleyen giriş ve sonuç niteliğindeki dört ayetlik iki kıtayla (Mez.105:8-11,Mez.105:42-45) çevrilidir.
105:1 çağırın Bkz. Mez.105:4.
105:2 harikalarını Bkz. Mez.105:5-6 ; ayrıca bkz. Mez.9:1’e ait not.
105:3 adıyla Bkz. Mez.5:11’e ait not.
105:5-6 ağzından çıkan Bkz. Mez.7:6; Mez.33:9; Mez.71:3; Mez.78:23; Mez.147:15,Mez.147:18; Mez.148:5; Yşa.5:6; Yşa.55:11; Yer.1:12;Amo.9:3-4. yargıları Bkz. Mez.105:7; ayrıca bkz. Mez.97:8’e ait not. anımsayın Böylece tapınma nedenleri ortaya koyulmuş olur (bkz. Mez.105:8-11).
105:8-11 Bkz. Mez.105:42-45.
105:8-9 antlaşmasını Bkz. Yar.15:9-21; 17. bölüm; Yar.22:18. Bin kuşak Bkz. Çık.20:6; Yas.7:9; 1Ta.16:15-16.
105:10-11 kural Gelecekteki eylemlerini yönlendirecek kalıcı bir ilke olarak (bkz. Mez.105:45’e ait not).
105:12-41 Tanrı’nın, İbrahim’le yaptığı antlaşmanın başlamasından (bkz. Mez.101:10-11; Yar.15:9-21) yerine gelmesine (bkz. Mez.105:44; Yşu.21:43) kadar İsrail tarihinde yaptıkları anlatılıyor (krş. Yas.26:1-11).
105:14-15 Bkz. Yar.20:2-7; ayrıca bkz. Yar.20:7’ye ait not.
105:22 İleri gelenlerine Firavunun danışmanları olup geniş tecrübeye ve eğitime sahip yaşlıca kişilerdi (bkz. Çık.3:16’ya ait not).
105:23,27 Ham ülkesine Bkz. Mez.78:51 ve ilgili not.
105:25 değiştirdi Tanrı’nın, halkının yazgısı üzerindeki mutlak yetkisi o kadar tamdır ki, onlara yapılan kötülükler bile kontrol altındadır (bkz. Çık.4:21; Çık.7:3; Yşu.11:20; 2Sa.24:1; Yşa.10:5-7; Yşa.37:26-27; Yer.34:22).
105:26,42 Kulu Bkz. Mez.78:70 ve ilgili not.
105:37 altın ve gümüşle Bkz. Çık.3:22 ve ilgili not; Çık.12:35-36.
105:39 bir örtü gibi Tanrı’nın o an orada olduğunun göstergesi olan bulut, (1) İsrailliler’e çölden çıkana kadar yol gösteren (bkz. Mez.78:14; Çık.13:21; Say.9:17; Neh.9:12,Neh.9:19), (2) İsrailliler’i peşlerinden gelen Mısırlılar’dan korumak için engel oluşturan (bkz. Çık.14:19-20) ve (3) Tanrı’nın varlığının gözle görülmesi mümkün olmayan görkemini örten örtü görevi görür (bkz. Çık.16:10; Çık.24:16; Çık.34:5; Çık.40:34-35,Çık.40:38; Say.11:25; Say.12:5; Say.16:42; Yas.31:15; 1Kr.8:11). Burada bulutun bir işlevi daha vurgulanır: Gündüzleri çölde ilerleyen halka güneş zarar vermesin diye (bkz. Mez.121:5-6), Tanrı’nın gölge veren koruyucu “kanatları”dır (bkz. Mez.17:8 ve ilgili not).
105:40 Göksel ekmekle Bkz. Mez.78:24-25; Mez.78:25’e ait not.
105:41 bir ırmak gibi Bkz. Mez.114:7-8; Yşa.43:19-20.
105:44 topraklarını verdi onlara Bkz. Mez.105:10-11.
105:45 Kurallarını Tanrı’nın vaadini yerine getirmesi, O’nun kutsal isteğine uyan bir halk yaratma amacını taşıyordu (bkz. Yşa.5:1-7).

Videolar

Mezmurlar Girişi

Mezmurlar (Zebur diye de bilinir) ilahi ve dua kitabıdır. Uzun bir süre içinde farklı yazarlar tarafından yazılmıştır. İsrailliler bu dua ve ilahileri kendi tapınmalarında kullanıyorlardı.

Bu ilahileri birkaç sınıfa ayırabiliriz: Övgü ve tapınma ilahileri, ağıtlar; yardım, korunma ve kurtuluş için edilen dualar; bağışlanmak için yalvarışlar; Tanrı'nın kutsamasına karşı şükran ilahileri; düşmanın cezalandırılması için dilekler. Bu dualar kişi ve ulus adına edilirdi. Bazıları kişinin en derin duygularını yansıtırken, bazıları da Tanrı halkının duygu ve gereksinimlerini dile getirir.

Mezmurlar şiir kitabıdır. İbrani şiirinin en belirgin özelliği paralelizmdir. Paralelizm birinci dizedeki konuyu ikinci ya da üçüncü dizelerde de farklı biçimlerde tekrarlamaktır. İkinci ve üçüncü dizeler aynı konuyu karşıt biçimde geliştirir, tasvir eder ya da doruğa ulaştırır.

9+10, 34, 37, 111, 112, 119 ve 145. mezmurlar akrostiş biçimde yazılmıştır, yani ayetler sırasıyla İbrani alfabesinin harfleriyle başlar.

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş